Ekleyen: Melih SAATÇI (Sayfa 6)

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu ve Cezası; Bilindiği üzere herkes, çalışma ve böylece yaşamını idam ettirme gibi temel haklara sahiptir. Bu temel hakların her biri yasalar tarafından koruma altına alınmıştır ve bu hakların ihlalinde yine yasalar tarafından belirlenen kararlar uygulanarak suçu işleyen faillere uygun cezalar verilmektedir. Bu bağlamda iş ve çalışma hürriyetinin ihlaline yönelik her türlü eylem de Türk Ceza Kanunun belirttiği maddeler bağlamında cezalandırılmaktadır.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu Nedir?

Yukarıda da belirtildiği üzere kişinin çalışma ve buna bağlı olarak da gelir elde etme gibi hakları bulunmaktadır. İşte bu hakka yönelik yapılan kısıtlayıcı eylemler iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçunun işlenmesi anlamına gelmektedir. Kişilerin ekonomik özgürlüklerini kazanmak amacı ile hizmet ya da mal üretme ya da hizmet verecekleri kurum ya da kuruluşlarda çalışmak adına sözleşme yapma, teşebbüs kurma gibi haklar çalışma özgürlüğü tanımı içerisinde yer almaktadır.

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçunun gerçekleşebilmesi için, mağdur olan kişiye yönelik tehdit yahut cebir durumlarının olay içerisinde yer alması gerekmektedir.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçunun Nitelikleri

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçuyla Cezası (TCK m.117) kapsamında tehdit ve cebir durumlarının da yer alması gerektiği yukarıda belirtilmiştir. Buna bir örnek olarak verilen; ürettiği malları satmak amacı ile tezgah açan birine “ Burada tezgah açarsan seni öldürürüm / döverim vs. “ şeklinde tehditlerin yöneltilmesi iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçuna dahil edebilir.

Bilindiği üzere ülkemizde kişilerin yasal amaçlar doğrultusunda ve yasal olarak çalışmaları onların özgürlükleri kapsamındadır. Bunu kısıtlayacak ve tehdit ile cebri içerisinde bulunduracak her hareket iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçunun nitelikleri arasına dahildir.

Ayrıca bu suç dahilinde kişilerin, rızası olsa dahi onları sömürecek boyutlarda, insan haklarına aykırı koşullarda ve uygun olmayan yerlerde çalıştırılmaları da yine iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçuna dahildir. Fıkranın 2. Kısmı bu şekilde çalıştırılan insanların haklarını korumaya yönelik olarak düzenlenmiştir.

Maddenin buna bağlı 3. Fıkrasında ise, yukarıdaki durumların sağlanması için çalıştırılan kişilerin bir yerden bir yere nakledilmesi, tedarik ya da sevk durumları da suç içerisine dahil olan unsurlar arasında yer almaktadır.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu ve Cezası

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçuyla Cezası (TCK m.117) dahilinde bu suçu işleyen kişilere eğer suçun içerisine cebir ve tehdit dahil ise o zaman 6 ay ila 3 yıl dahilinde hapis cezası verilebilmektedir. Bu ceza haricinde 100 günden az olmamak şartı dahilinde para cezasının ödenmesini de verilen kararlar arasında yer alabilmektedir.

Ayrıca bu suça yönelik hazırlanan maddenin 2. Ve 3. Fıkrasında yer alan suçların ( yukarıda belirtilen durumlar ) işlenmesi dahilinde de yine aynı cezaların verileceğini söylemek mümkündür.

Bu suçun nitelikli hallerinin işlenmesi ( silahla, birden fazla kişi ile vs. gibi ) halinde faillere verilecek olan 1 kat oranında artırılmaktadır. Bu cezalarda verilen hapis cezalarında seçimlilik durumu söz konusu olduğu için hapis cezaları, para cezalarına çevrilememektedir.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu ve Cezası; İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu Davasının Zaman Aşımı

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçuyla Cezası (TCK m.117) kapsamında bu davada uzlaşma durumunun söz konusu olmadığı yani davanın uzlaşma dahilinde olmadığı söylenebilir.

Bu davanın zaman aşımı süresi için belirlenen süreç ise 8 yıldır. Ve davada görev alan mahkeme de Asliye ceza mahkemesidir.

Gelecekte bir başkasına bir kötülük yapılacağına dair sözlü ya da eylemsel olarak belirtilen beyanlara tehdit adı verilir. Türk Ceza Kanunu’nda tehdit ve şantaj konuların kati yani kesin yaptırımlar söz konusudur. Herhangi bir tehditte bulunan ve bu eylemi kanıtlanan kişi, yasalar gereği yine yasaların belirlediği Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106) kapsamındaki cezalara çarptırılır.

Tehdit Suçu Nedir?

Tehdit suçu; yukarıda da belirttiğimiz üzere failin, karşısındaki kişiye gelecek bir zaman dahilinde kötülük yapacağına dair sözlü ya da fiilen yaptığı davranışların oluşturduğu bütünlüktür. Bu suç için yargılama Asliye Ceza Mahkemesi’nde yapıldığı gibi davadan önce ilk olarak uzlaşma yoluna gidilmektedir. Eğer bu tehdidin boyutu yahut sınırı aşılırsa fail bu kez şantaj suçunu da işlemiş kabul edilecektir.

Tehdit suçu dahilinde yargı tarafından, tehdide uğramış olan kişilerin iç dünyaları, özgürlüğü ve karar alma özgürlükleri korunmak istenmiştir.

Tehdit Suçu Kimlerin Aleyhinde Olabilir?

Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106)’ya göre tehdit suçu yalnızca gerçek kişilerin aleyhinde işlenebilmektedir. Yani, herhangi bir kurum, kuruluş, dernek, vakıf gibi tüzel kişilerin aleyhinde tehdit ya da şantaj suçunun işlenmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Firma, kurum ya da kuruluşlara yapılan tehdit, tehdidin içeriğine bakılarak firma sahibi ya da ortaklarının aleyhinde işlenmiş bir suç olarak kabul edilebilmektedir.

Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106); Hukukta Tehdit Suçunun Niteliği

Tehdit suçunun oluşması için failin bu eylemeni yerine getirme gerçekliğine yani ihtimaline bakılmaz. Örneğin; fail karlısındaki kişiye “ seni öldüreceğim, seni döveceğim vs. “ gibi cümleler kuruyorsa ve bu karşıdaki kişide bir korku yaşanmasına neden oluyorsa o zaman failin sözlerini ne zaman yerine getireceği, nasıl olacağı gibi ya da harekete geçip geçmediği gibi durumlara bakılmadan uygun suç dahilinde cezalandırılmaktadır.

Tehdit suçunun oluşabilmesi için öncelikle kişilerin arasındaki olay, birbirlerine söyledikleri sözler, her ikisinin de birbirine karşı olan davranışları vs. gibi pek çok unsur birlikte değerlendirilmektedir. Ayrıca yine bu suçun oluşabilmesi için failin, karşısındaki kişiye haksız bir zarar vereceğini, açık, net ve ciddiyet içerisinde belirtmelidir. Bu unsurlardan uzak ya da kapalı sözler tehdit olarak değerlendirilmemektedir.

Tehdit suçunda tehdide uğrayan kişinin bu tehditten etkilenip etkilenmediği ya da korkup korkmadığı gibi durumlara bakılmaz. Çünkü eğer ortada yukarıda betimlenen gibi bir tehdit ya da korkutma durumu söz konusu ise o zaman bu suçun oluşması için yeterlidir. Tehdit suçu direkt olarak karşıdaki kişiye yapılabildiği gibi, iletme yoluyla da yapılabilmektedir. Örneğin; “ babana söyle, onu öldüreceğim. “ tarzında kullanılan- oluşturulan bir cümle iletme yolu ile yapılan tehdittir.

Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106); Tehdit Suçu ve Cezası

Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106)’ da tehdit suçunun bir cezaya dönüştürülmesi için öncelikle tehdit içeriğine bakılmaktadır. Örneğin; yaşam hakkına karşı olarak işlenmiş bir tehdit suçu ( seni yarın öldüreceğim, vuracağım vs. ) basit bir tehdit suçu olarak kabul edilmekte olup bunu cezası 6 aydan 2 yıla kadar uzanan hapis cezası şeklindedir. Ayrıca bu ceza para cezasına da çevrilebilmektedir.

Kişilerin mal varlıkları için işlenen basit tehdit suçlarında ( evini, dükkanını yakacağım vs. ) yine tehdit eden kişi 6 aya kadar hapis cezası almaktadır.

Tehdidin fazla olması, mağdurun savunmasız bırakılması da tehdit suçunun ağır halinin işlenmesi anlamına gelmektedir. Bu durum söz konusu olduğunda hapis cezası 2 yıl ila 5 yıl aralığında artmaktadır. Bu suça uğrayan kişiler dava açmak için bir ceza avukatı ile iddiada bulunmalıdırlar.

Bir kişiyi kendi rızası dışında, kanun dışı ya da yapmak istemeyeceği bir şeyi yapmaya zorlamak şantaj suçunun basit bir tanımı olarak nitelendirilebilir. Tehdit suçu ile sıklıkla karıştırılan şantajda, kişiden bir talep durumu söz konusudur. Yani yapılacak eylemin bir şarta bağlı olduğunu söylemek mümkündür. Tehditte ise genel bir zarar verme durumunun var olduğu söylenebilir. Bu durumun bir suç olduğu ve verilen cezalar Şantaj Suçu ve Cezası (TCK m.107) dahilinde belirtilmiştir.

Şantaj Suçu Nedir?

Şantaj suçu; yukarıda da belirtildiği üzere kişiyi yapmak istemediği yani iradesi dışında olan bir eylemi yapmaya zorlamak olarak tanımlanabilir. Bu eylem yasadışı bir davranış da olabilir, kişiyi herhangi bir karardan vazgeçirmek yani onu kısıtlamak amacı ile de yapılabilir ya da şantaj ile kişiden haksız bir çıkar elde etmek için de yapılabilmektedir. Amaç ne olursa olsun ifadelerinde şantaj cümlelerine yer alan kişiler, yargı tarafından 1 ila 3 yıl arasında hapis cezasına ve buna ek olarak para cezasına da çarptırılmaktadır.

Şantaj Suçu İçin Belirlenen Unsurlar

Şantaj Suçu ve Cezası (TCK m.107)’ de belirtildiği üzere şantaj suçunun oluşması için belirli unsurların bir araya gelmesi gerekmektedir. Bu unsurlardan ilki belirttiğimiz üzere kişiye istemediği bir şey yaptırmaya çalışmaktır. Buna binaen suçu işleyen kişinin ya da kişilerin bu eylemden çıkar elde etmesi, kişiden maddi ya da manevi olarak bir şeyler talep etmek ve bu doğrultuda da kişiyi toplumda küçük düşürecek ya da utandıracak ( yani şeref ve haysiyetine zarar verecek ) bilgileri açığa çıkarılacağının söylenmesi de şantaj suçunun unsurlarıdır.

Şantaj Suçu ve Cezası (TCK m.107); Şantaj Suçunun Cezası

Şantaj suçu çok ciddi ve büyük bir suçtur bu nedenle de bu suç dahilinde uzlaşma durumu yer almaz. Aynı zamanda şantaj suçunun ispatlanması ve failin suçlu bulunması dahilinde suçu işleyen kişi ( fail ), 1- 3 yıl arası hapis cezasına ve 5000 gün boyunca devam edecek olan bir para cezasına çarptırılmaktadır. Sanılanın aksine bu cezalar ayrı ayrı değil, aynı anda verilmektedir.

Uzlaşmaya tabi olmayan şantaj suçunda, mağdur olan kişinin dava açmasına yani şikayetçi olmasına gerek yoktur. Çünkü olay yargıya intikal ettiği takdirde zaten direkt olarak soruşturma başlatılmaktadır.

Şantaj Suçundaki Adli Süreç

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere şantaj suçu oldukça büyük bir suçtur ve bu yüzden mağduriyet yaşayan kişinin ayrıca bir dava açması için çabalamasına gerek kalmadan dava açılır ve olay hakkında soruşturma başlatılır. Ancak bu durumu yaşayan kişilerin öncelikle savcılığa suç duyurusunda bulunması gerekmektedir. Bunu kendisi yapabileceği gibi avukat gibi bir vekil doğrultusunda da yapabilir.

Şantaj Suçu ve Cezası (TCK m.107); Şantaj Suçuna Dair

Şantaj suçunun en büyük örneklerini özellikle duygusal ilişkilerde görmekteyiz. Bir ilişkinin bitmesini engellemek amacı ile karşı tarafı onun rızası dışında çekilmiş cinsel içerikli görüntüleri ya da videoları kullanarak tehdit etmek şantaj suçunu oluşturmaktadır. Ayrıca bu suçun oluşması için bu tür görüntülerin kişinin rızası dahilinde çekilip daha sonradan kendisi için bir şantaj unsuru olarak kullanılması da aynı şekilde suçtur. Yani ister rıza dahilinde isterse rıza olmadan kişinin özel hayatına dair bilgilerin, kişi küçük düşürmek ya da özel hayatının gizliliğini açık etmek sureti ile kullanması şantaj suçunun temelini oluşturmaktadır.

Bu suç hem maddi hem de manevi olarak işlenebilmektedir. Yani şantajın oluşması için kişilerden illaki maddi anlamda değil manevi olarak bir şeyler talep edilebilmektedir. ( Bir ilişkinin bitmemesi, boşanmak ya da boşanmamak vs. gibi)

Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.121); Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçu olarak 5337 sayılı kanun ele alınır. Aynı zamanda düzenlemenin ana başlığı ‘Hürriyete Karşı Suçlar’ olarak değerlendirilir. Madde gerekçesine bağlı olarak da ayrı suç niteliklerine yer verilir.

Dilekçe Hakkının Engellenmesi Adli Para Cezası

Suç olarak tanımlanan dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi çeşitli şekillerde cezalandırılır. Öncelikle adli para cezasından söz edilir ve tek başına uygulanabilir. Tek başına olduğu gibi zaman zaman hapis cezası üzerinden de değerlendirmeye alınabilir.

Dilekçe hakkının kullanılmamasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.121) için hapis cezasının 1 yıl süreyle olmasına karar verilebilir. 1 yıl ve altında olan süreye karşı adli para cezasına netlik kazandırılabilir. Cezaya ilişkin:

• Dilekçe hakkına engel teşkil eden tüm hususlar değerlendirmeye alınır.
• Hakkın kullanılmasına engel olan kişi ya da kurumlara ilişkin cezaya netlik kazandırılır.

Söz konusu 1 yılın üzerinde olan hapis cezası olduğu zaman adli para cezasına çevrilmesi mümkün olmaz. Sadece 1 yıl ve altında olan hapis cezası üzerinden adli para cezasına netlik kazandırılabilir.

Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.121); Dilekçe Hakkının Engellenmesi Hükmü

Dilekçe hakkının kullanılmamasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.121) için öncelikle hapis ile adil para cezalarının üzerinde durulur. Ancak söz konusu cezalara ilişkin hükmün geri bırakılması da ele alınabilir. Şöyle ki:

• Belirli bir denetim süresi söz konusu ise hükmün geri bırakılmasına karar verilebilir.
• Deneyim süresinde sonuca bağlı olarak hükmün değerlendirilmesi esas alınabilir.

Hükmün açıklanmasına dair geri bırakma ceza muhakemesi üzerinden değerlendirilir. Hatta bu durum ‘hagb’ şeklide belirtilir ve yaygın olarak hapis cezalarına karşı ele alınır. Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçuna karşı 1 yılın altında ya da üstünde olacak şekilde hapis cezasına karar verilebilir.

1 yılın üstünde olan hapis cezasına karşı hükmün geri bırakılması esas alınabilir. Bunun yerine 1 yıl ve altında olan hapis cezası için de adli para cezasına yer verilir. Adli para cezası için hükmün geri bırakılması şeklinde çoğu zaman karara gidilmez.

Dilekçe Hakkının Engellenmesi Cezası Erteleme

Dilekçe hakkının kullanılmamasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.121) için zaman zaman erteleme kararına da değinilebilir. Mahkeme bünyesinde ertelemenin netlik kazanması üzerine hapis cezasının uygulanmaması esas alınır.

Hapis cezasına karar verildiği zaman infaza geçilir. Cezaevi infaz aşamasında da şartlı vazgeçme ele alınabilir. Söz konusu şartlı vazgeçme olduğu zaman:

• Cezaevi infazının mahkeme sonrasında gerçekleşmesi mümkün olmaz.
• Erteleme kararı üzerine infazın belirli bir süre kadar gerçekleşmemesi sağlanır.

Görüldüğü üzere dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesine bağlı olarak çeşitli cezalara ve de kararlara değinilir. Her birinde suçun niteliği belirleyici olmaktadır. Bu şekilde hükmün geri bırakılması veya erteleme gibi kararların netleşmesi esas alınmaktadır.

Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.121); Dilekçe Hakkının Engellenmesi Davası

Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi üzerine açılacak davalar resen soruşturmaya tabi tutulur. Şikayet tabi suçlardan olmadığı için soruşturma ele alınır. Bu aşamada herhangi bir şikayet süresinden söz edilmez.

Bununla birlikte olağan dava zamanaşımı süresi de merak ediliyor. 8 yıllık zamanaşımı süresinden söz ediliyor. Devamında:

• Yargılama süresinin Asliye Ceza Mahkemesi üzerinden yürütülmesi sağlanır.
• Basit yargılama usulü üzerinden davanın görülmesi esas alınır.

Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçuna karşı tüm bu hususlara değinilir. Soruşturma neticesinde karara netlik kazandırılır ve uygulamaya geçilebilir. Hatta cezanın uygulanmasından ziyade hüküm geri bırakılabilir. Bununla birlikte söz konusu hapis cezası olduğu zaman ertelemeye geçilebilir ve infaza yer verilmez.

Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108)’ya göre cebir suçu hem adam yaralama hem de Hürriyete karşı suçlar arasında yer almaktadır. Genel anlamda cebir suçu ise; kişinin vücut bütünlüğüne zarar vermek sureti ile yani fiziki bir güç kullanarak karşıdaki kişinin bir eylemi yapmasını engellemek ya da tam tersi, kişiyi bir davranışı yapmaya zorlamak olarak tanımlanmaktadır.

Cebir Suçu Nedir?

Yukarıda da belirtildiği üzere cebir suçu; bir kimseye karşı fiziksel güç kullanarak o kimseyi herhangi bir eyleme zorlamak olarak tanımlanmaktadır. Cebir suçundaki asıl durum, güç kullanarak ya da bir eylem içerisinde bulunarak karşıdaki kişinin iradesini ve özgürlüğünü kısıtlamaktadır. Yani bu bağlamda, gerek fiziksel şiddet ile kişinin fikrini değiştirmeye çalışmak; gerekse herhangi bir madde ( uyuşturucu, ilaç vs. ) vererek kişin iradesine hükmetmeye çalışmak her ikisi de cebir suçuna dair olmaktadır.

Borç veren bir kişinin yani alacaklının, bu borcu borçlu olan kişiden fiziksel güç yardımı ile tahsis etmeye çalışması cebir suçuna örnek olarak verilebilir. Aynı şekilde mal sahibi bir kimsenin, malını satması için yapılan fiziksel baskı yani şiddet de cebir suçuna dahildir.

Bu suçun içeriği ve cezası Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108) esaslarına göre değerlendirilmekte ve verilmektedir.

Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108); Cebir Suçunun İçeriği

Cebir suçunun oluşabilmesi için yukarıda belirtilen fiziksel şiddet durumunun meydana gelmesi yani mağdurun vücut bütünlüğünü bozmaya yönelik bir eylemin gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. Tehdit yolu ile kişiye zarar verileceğinin söylenmesi cebir suçu içerine dahil olan bir durum değildir. Örneğin; bir kişiye “borcunu öde yoksa seni döverim “ denilmesi cebir suçu değil tehdit suçunu oluşturmaktadır. Durumun cebir suçuna dönüşmesi için borçlu olan kişiye karşı fiziksel bir şiddetin uygulanmış olması gerekmektedir.

Cebir suçunda şiddet durumu söz konusu olduğu için bu durum kasten adam yaralama suçundan dolayı verilecek olan cezanın azaltılması dahilinde cezalandırılır. Bu yüzden de genel olarak kasten adam yaralama suçunun nitelikli hali olarak da değerlendirilmektedir.

Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108); Cebir Suçu ve Cezası

Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108) belirtildiği üzere kasten adam yaralama suçunun nitelikli halidir. Bu sebeple verilecek olan cezalar da bu bağlamda düzenlenmektedir. Cebir suçunu işleyen suçluya kasten yaralama suçundaki cezanın 1/2 yahut 1/3 oranında artırılması ile verilmektedir. Örneğin; silah kullanarak adam yaralama durumu için faile TCK m.86/1 gereğince alt sınır olarak 1 yıl hapis cezası verildiğini düşünelim. Buna bir de TCK m.86/3 gereğince yarı oranda arttırılacak olan cebir suçu da dahil olduğunda ceza otomatik olarak 1 yıl 6 aya kadar çıkmış olacaktır.

Cebir Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Her ne kadar kişinin vücut bütünlüğüne zarar verme durumu söz konusu olsa da cebir suçu para cezasına çevrilebilmektedir. Ancak bulun için bu suçta hükmedilen hapis cezasının 1 yıl ya da daha altında bir süreçte olması gerekmektedir. Buna ek olarak cebir suçu 2 yıl veya daha altında bir süreçte belirlendiğinde bu cezanın ertelenmesi de mümkündür.

Ayrıca bu davada da çoğu dava türünde olduğu gibi zaman aşımı durumu söz konusudur. Böylece cebir suçu ile açılan bir davanın zaman aşımına uğraması için geçen süre 8 yıl olarak belirlenmiştir.

Cebir suçu için kişinin dava açmasına gerek yoktur. Olayın yargıya intikal etmesi durumunda dava otomatik olarak açılacaktır. Ayrıca cebir suçuna uğramış olan kişinin ( varsa ) şikayetinden vazgeçmesi dahi davanın düşmesine neden olmamaktadır.

7201 sayılı Tebligat Kanunu 1959 yılında yürürlüğe sokularak, yapılan güncellemeler kapsamında; 6099 sayılı Kanun ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda, gerçek kişiler için kabul edilecek adres kayıt sistemi, Tebligat Kanunu’na uyumlu hale getirildi.

Buna göre; “7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 21’e 2 maddesine göre çıkarılacak tebligat uygulaması” konusunda, 20 Nisan 2021 tarih ve 31460 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanarak İçtihadı Birleştirme Kararı yayımlandı.

Kanuna Göre Tebliğ Memuru Ne Yapar? (Tebligatlara İlişkin İçtihadı Birleştirme Kararı)

Resmî Gazete’de yayımlanan karar uyarınca, tebliğ memurunun uyması gereken bazı noktalar bulunuyor. Buna göre;

• Gösterilmiş olan adres, muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olduğu,
• Konuyla ilgili kişinin, gösterilen adreste hiç oturmadığı ya da o adreste sürekli olarak ayrılmış gözüküyorsa

Tebliğ memuru evrakı alarak; söz konusu yerin muhtar ya da ihtiyar heyeti azalarından birine teslim edebilir ya da zabıta amiri veya memurlarına imzalatarak, evrakı teslim eder.

Bunun yanında resmen teslim edilen evrak; adresin bulunduğu ve ihbarname üzerindeki adreste bulunan binanın kapısına yapıştırılmak suretiyle, ihbarnamenin tebliğ edilme işlemi tamamlanır. Böylece ihbarnamenin bina kapısına yapıştırılma tarihi, evrakın tebliğ tarihi olarak kayıtlara geçer.

Tebligat İade Edilirse ya da Adres Farklı ise Ne Yapılır?

Yayımlanan İçtihadı Birleştirme Kararı kapsamında; konuyla ilgili kişinin son adresine yapılmış olan tebligat iade edilirse ve adres kayıt sistemi içindeki adresten farklı bir adresi olması halinde, şerh konulur.

Mernis adresi şerhi verilebilmesi için, adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri kullanılır. Buna göre Tebligat Kanunu’nun 21/2 maddesi doğrultusunda; çıkartılan tebligat yeterli olmamakla birlikte, öncelikli olarak adrese, tebligat çıkartılmasının gerekli olup olmayacağı hususları da göz önünde bulundurulmuştur.

Yayımlanan Karar Öncesi Nasıl Bir Uygulama Yapılıyordu?

20 Nisan 2021 tarihli ve 31460 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İçtihadı Birleştirme Kararı uygulaması daha önceden farklı düzenleniyordu. Borçlu kişinin evrakının tebliğ edildiği adres İstanbul olup, eğer bu adresten geri iade olmuşsa, borçlu kişinin Mernis adresindeki farklı adrese bakılır.

Yani Mernis üzerinde adres Ankara ise; Ankara’ya tebligat düzenlenerek yeniden gönderilir. Eğer gönderilen tebligat, bu adres üzerinden de geri iade olursa, o zaman Tebligat Kanunu’nun 21/2 maddesine göre yeniden düzenleme yapılıyordu.

Yeni Karar ile Uygulama Nasıl İşliyor? (Tebligatlara İlişkin İçtihadı Birleştirme Kararı)

Yeni karara bağlanarak uygulamaya sokulan İçtihadı Birleştirme Kararı kapsamında uygulama, oldukça basit ilerliyor. Konuyla ilgili kişiye çıkartılan tebliğ, kişinin bilinen en son adresine çıkartıldığı halde, geri dönmüş ve adres sistemindeki yerleşim yeri farklı ise; kişinin adres kayıt sisteminde kayıtlı adresine “Mernis adresi şerhi koyularak, Tebligat Kanunu’nun 21/2 maddesine kapsamında, direkt tebligat çıkarılması yeterli olmaktadır.

Eski uygulamaya göre; konuyla ilgili kişinin son adresine normal tebligat çıkarılması gerekmediği hüküm altına alınarak, üç adımda gerçekleşen tebligat teslimi, tek bir aşamada gerçekleştirilecektir.

Kararın tam metni için https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210420-6.pdf linkine tıklayabilirsiniz.

Müstehcenlik suçu, şartları ve cezası TCK madde 226 genel ahlaka aykırı suçları olarak da değerlendirilmektedir. Müstehcenlik suçunun en kritik noktalarının başında A bendi gelmektedir. Bir çocuğa müstehcen görüntülerin izletilmesi, ya da müstehcen yazıların okunması müstehcenlik suçu gereği cezaya tabi olacaktır. Çocuklara karşı yapılan suçların normal cezai müeyyidenin yanı sıra ek bir cezalandırmaya tabi olacağının da ayrıca belirtilmesi gerekir. Sadece çocuklara direkt olarak göstermek değil aynı zamanda çocukların görebileceği yerlerde bulundurmak da sıkıntılı hususların başında gelmektedir. Bu noktada müstehcen görüntüleri çocukların ulaşabileceği yerlerde sergileyen ya da onların okuyabilecekleri şekilde yerleştiren kişiler de aynı cezaya tabi tutulacaktır.

Müstehcenlik Suçu, Şartları ve Cezası TCK Madde 226; Müstehcen İçerik Temin Etmek

Müstehcenlik suçu, şartları ve cezası TCK madde 226 kapsamında kişiler müstehcenlik suçunu bizzat işlemese dahi bu suçun işlenmesine neden olacak içerikleri satmak ya da kiralamak da aynı şekilde cezaya tabi tutulacaktır. Bir diğer deyiş ile suçu işleyen kişilere içerik temin etmek de bir suç olarak görülmektedir. Müstehcenlik barındıran ürünlerin satışı için sadece bazı alanlara izin verilmektedir. Bu dükkanların da müstehcen ürün sattıklarına dair bilgilendirmeleri yapılır ve uygun görülürse izin verilir. Müstehcenlik içeren ürünlerin bu marketlerin dışında satılmasına da izin verilmemektedir. İçerik temin etmek de içeriği genel ahlaka aykırı şekilde lanse etmek kadar yüksek cezaya çarptırılmaktadır.

Müstehcenlik Suçu, Şartları ve Cezası TCK Madde 226; Reklam Yapmak

Müstehcenlik suçu, şartları ve cezası TCK madde 226 gereği müstehcenlik içeren ürünlerin reklamının yapılması da yasaklanmıştır. Bu ürünlerin reklamını yapan kişiler de suç kapsamında değerlendirilmektedir. Sadece ürünü umuma açık olan mekanlara kullanmak ya da satmak değil aynı zamanda bu ürünlerin reklamının yapılması da cezalandırılan bir husus olarak görülmektedir. Reklam yapmak ve yukarıda sıralanan diğer suçların 6 aydan 2 yıla kadar uzanan bir cezai yaptırımının olduğu da ayrıca bildirilmelidir.

Müstehcenlik Suçu, Şartları ve Cezası TCK Madde 226; Görüntü Yayınlama Suçu

Müstehcen görüntü içeren ürünlerde çocuklara yer verilmesi ya da çocuk gibi görünen kişilerin kullanılması kanuna aykırıdır. Bu durum genel ahlaka aykırı suçlar altında en şiddetli cezaya çarptırılan alternatifler arasında yer almaktadır. Bu suçun cezası 5 yıldan 10 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir. Sadece çocuklar değil aynı zamanda hayvanların kullanılması da yasaklanmıştır. Bu tür içeriklerde de aynı cezai yaptırım geçerliliğini korumaktadır.

Müstehcen içeriklerin ve yukarıda belirttiğimiz içerik özelliklerini taşıyan görüntülerin yayınlanması yasaklanmıştır. Bu tür görüntülerin yayınlandığı fark edildiği anda yayıncı kuruluşa gerekli olan ceza tebliğ edilecektir. Yayınlayan kişilerin dolaylı olarak çocukların görmesine ve okumasına neden olması sebebi ile ayrıca bir cezai yaptırım ile karşılaşacağının da bildirilmesi gerekmektedir.  Bu maddeler çocukların erişimini engellemek koşulu ile sanatsal ya da edebi metinlerde bulunabilir. Bunun için herhangi bir yasak getirilmemiştir. Ana faktör ise çocukların erişmesinin engellenmesidir. Sanatsal ve edebi metinlerde genel olarak yaş uyarısı koyma yoluna gidilmektedir. Yaş uyarısı koyularak içeriğin çocuklara uygun olmadığının iletilmesi sonrasında sanatsal ve edebil metinlerin içeriklerinde kullanımına dair bir sorun meydana gelmeyecektir. Fakat sanatsal ve edebi metinlerde de çocukların ya da çocuğa benzer kişilerin kullanılması kesinlikle yasaklanmıştır.

Konunun Uzmanından Yardım Alın

Müstehcenlik suçu, şartları ve cezası TCK madde 226 maddesi gereği mağdur edildiğinizi düşünüyorsanız alanında uzman olan bir avukattan bu konuda yardım alabilirsiniz. Müstehcenlik suçunun savunmasını daha öncesinde bu alanda aktif bir duruş sergileyen avukatların yardımı ile yapmak daha verimli olacaktır. Dava geçmişi ve elde ettiği başarıları incelemek bu konuda sizin için yeterli bir bilgi olacaktır.

Hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124) ; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 106-124 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bu maddeler sayesinde kişinin; düşünceleri ve davranışlarına müdahale edilemez.

Kişilerin özgür şekilde hareket etmesi, hür irade altında bulunması koruma altındadır. Hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’e göre; kişilere karşı işlenen suçlar bölümünde düzenlenen bu davalar için; konusunda uzman ve deneyimli  bir avukat ile iletişime geçebilir, konu hakkında ayrıntılı bilgi alabilir ve dava sürecinizi başlatabilirsiniz.

Tehdit Suçu ve Cezası (TCK m.106)

Bir kişinin; maddi ya da manevi değerleri üzerinden, istenilen şeyi yapmaması durumunda, zarar görebileceğini bildiği ve kişinin iradesi olmadan, istenilen şeyi yapmaya zorlanması tehdit suçudur.

Tehdit suçu ve cezası (TCK m.106)’da düzenlenmiştir. Buna göre;

• Tehdit suçunun cezası 6 ay ile 2 yıla kadar hapis cezası olarak verilir.
• Tehdit suçunun mal varlığına karşı yapılması durumunda; kişinin 6 aylık cezasına adli para cezası da eklenir.
• Tehdit suçu en basit halinde şikâyete tabidir. Nitelikli olması durumunda; şikâyet bağlı olmaz ve soruşturması resen yani bağımsız şekilde devam eder.

Tehdit suçunun ana konusu kişinin hareket etmesi ve karar verme özgürlüğü üzerine kuruludur. Böylece kişilerin huzur ve sükunu korunurken; güvensizlik hissinin oluşması engellenmesi sağlanır.

Fail mağdura ya da yakınına herhangi bir saldırı gerçekleştireceğini ileri sürerse bu suç oluşturur. Eğer haklı bir gerekçe varsa, tehdit suçu oluşmaz. Örneğin ev sahibi kiracı arasındaki durum, buna en güzel örnektir. Kira ödenmediği takdirde, ev sahibinin tahliye edebileceğini söylemesi, suç teşkil etmez.

Hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’de belirtildiği üzere; tehdit suçunun oluşması için, failin saldırı tehdidi yapması gerekir. Yani mağdur sadece korkmuş olmamalı, mağdur üzerinde ciddi endişelerin oluşması gerekir. Tehdit suçu Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülür.

Şantaj Suçu ve Cezası (TCK m.107)

Bir kişinin yükümlü olduğu ya da olmadığı şeyi yapmaya ya da yapmamaya zorlanması, şantaj suçuna girer. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun şantaj suçu ve cezası (TCK m.107)’de açıklanmıştır.

Tehdit suçunun bir başka özel şekli olarak düşünülen şantaj suçu; telefonla ya da mesaj yoluyla yapılması çok daha yaygındır.

Şantaj suçunu işlerken malzeme olarak kullanılabilecekler;

• Kişiler arası yapılan görüntülü aramalarda alınan ekran görüntüleri,
• Sosyal medya kanallarında yapılan görüşmeler,
• Telefon üzerinden, kişilerin birbirine yazdıkları sözler kullanılabilir.

Şantaj suçunun cezası 1 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezası ve 5bin güne kadar adli para cezası olarak verilir. Ceza tek adli para ya da hapis cezası olarak değil, ikisi birden şeklinde verilir. Asliye Ceza Mahkemeleri’nde dava görülür.

Bazı durumlarda hâkim; hapis cezası yerine adli para cezası verebilir. Adli para cezasının ödenmemesi durumunda, ceza hapis cezası olarak devam eder. Bunun yanında şantaj suçunda, hükmün açıklanmasının geriye bırakılması da olabilir.

Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması için; kararın kesinleşmesiyle birlikte, 5 yıllık denetim süreci başlar. Kişi denetim süreci boyunca herhangi bir suça karışmazsa, ceza kararından herhangi bir sonuç çıkmaz.

Şikâyete tabi olmayan suç; mağdur kişinin şikâyeti olmasa ya da yaptığı şikâyeti geri çekmiş olsa da yargılama devam eder. Yine duruma göre şantaj suçuna verilen hapis cezasının ertelenmesi kararı da verilebilir.

Cebir Suçu ve Cezası (TCK m.108)

Türk Ceza Kanunu’nda cebir suçu ve cezası (TCK m.108)’de belirtilmiştir. Bir kişinin; fiziki güç dolayısıyla maruz kaldığı zorlayıcı hareketlerdir. Aynı zamanda kasten yaralama suçunu da kapsar.

Ancak cebir ve kasten aralama suçu arasında fark bulunur. Kişinin, başka kişiye, bir şeyi yapıp yapmaması durumunda gerçekleşir. Kasten yaralama için, böyle bir sebebe gerek yoktur. Yani kasten yaralamada manevi baskı da bulunur.

Cebir suçu, şikâyete tabi bir suç değildir. Aynı zamanda cebir suçunu gerçekleştiren kişiye, kasti yaralama suçundan dolayı, cezanın üçte birinin yarısına kadar artırılarak ceza uygulanır. Cebir suçu Asliye Ceza Mahkemesi ya da Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.

Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma (Hürriyeti Tahdit) Suçu ve Cezası (TCK m.109)

Hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’de açıkça belirlenmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na göre kişiyi hürriyetinden yoksun kılma (hürriyeti tahdit) suçu ve cezası (TCK m.109)’da düzenlenir.

Kişinin bir yere gitmek ya da bir yerde kalmak arasındaki tercihlerinden ve özgürlüğünden mahrum edilmesi, kişinin hürriyetinden yoksun kılma suçuna girer. Şikâyete tabi olmayan suçlardan olup, savcılık tarafından resen soruşturmaya tabidir.

Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suç unsurları;

• Seçimlik hareket suçları arasındadır. Kişinin bir yerden bir yere gitmesi ya da bir yerde kalması engellenir.
• Suç, herkes tarafından işlenebilirken; hareket yeteneğine sahip herkes, mağdur konumunda olabilir.
• Suç kasti olarak işlenir. Suçun oluşması için; hareketin engellenmiş olması yanında, herhangi bir süresi yoktur. Ancak engellemenin belli süre devam etmesi gerekir.

Hürriyeti tahdit suçunun farklı ceza unsurları bulunur. Buna göre;

• Suçu işleyen kişi; mağdur kişiyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmeye ya da kalmaya zorlarsa 1 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezası verilir.
• Suçlu kişi; hürriyeti tahdit suçu yanında tehdit ve hile kullanmışsa, 2 yıl ile 7 yıl arası hapis cezası vardır.
• Suç birden fazla kişi yardımıyla ve silah zoruyla, kişinin kamu görevini kötüye kullanmak suretiyle; üst soy, alt soy, eş ve çocuğa karşı bedensel ve ruhsal olarak kendini savunması mümkün olmayan kişilere karşı işlenmişse, yukarıda belirtilen cezalar, bir kat artırılır.

Suça maruz kalan kişi, ekonomik kayıp yaşarsa, verilen cezanın yanında, 1000 güne kadar, adli para cezası vardır. Suç cinsel içerikli olduğunda, cezalar yarı yarıya artırılır. Failin alacağı ceza, etkin pişmanlık yasasında göre 2/3 oranında indirilebilir. Dava Asliye Ceza Mahkemeleri’nde yürütülür.

Eğitim Öğretim Hakkının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.112)

Kişilerin özel okul ya da devlet okulu olup olmadığı fark etmeden, eğitim ve öğretime bağlı kamu hizmetini almasının engellenmesi, eğitim ve öğretim hakkının engellemesine suçudur.

Suçun oluşması için;

• Kişinin eğitim ve öğretim faaliyetlerinin sürdürülmesine engel olacak faaliyetlerde bulunması
• Eğitim gören kişilerin bulundukları binalara girilerek, eğitime engel olunması
• Failin suçu bilinçli ve iradesiyle yapmış olması gerekir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda eğitim ve öğretim hakkının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.112)’de düzenlenmiştir. Eğitim ve öğretim hakkının engellenmesinde, bazı nitelikli haller de aranır.

• Silahla tehdit etme
• Kişinin, suçu işleyen fail tarafından tanınmayacak hale getirilmesi
• Özel işaretler kullanılarak hazırlanmış imza olmayan mektuplar
• Suçun, birden fazla kişinin yardımıyla yapılıyor olması
• Kamu görevinin oluşturduğu nüfuzu, kötüye kullanmak

Cebir ya da tehdit kullanarak eğitim ve öğretim hakkının engellenmesi durumunda; 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir. Eğer suç yukarıda sayılan nitelikli suçları da işlemişse, verilecek ceza bir kat daha artırılır. Dava Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülür.

Kamu Hizmetlerinden Yararlanma Hakkının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.113)

Devlet ya da farklı kamu tüzel kişiler tarafından, kamu genel ve ortak gereksinimlerin karşılanmasıyla amacıyla sunulan hizmetler, kamu hizmetini oluşturur. Kamu hizmetinden herkesin yararlanması gerekir.

Ancak kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.113)’de düzenlenmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’de düzenlenirken; kamu hizmetleri hakkının engellenmesi suçu da cezaya tabidir.

Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi suçunda unsurlar;

• Suçun oluşması için; cebir ve tehdit kullanılmalı, hukuka aykırı faaliyette bulunulmuş olunmalıdır.
• Cebir kullanarak ya da tehdit ederek, kamu faaliyetinin engellenmesi gerekir.

Herhangi bir uzlaşmaya tabi olmayan suç; uzlaşmaya tabi olmasa da soruşturma sürer. Suçun cezası ise 2 yıl ile 5 yıl arası hapis cezası olarak verilir. Suç nitelikli olarak işlenmişse, verilen ceza bir kat daha yükseltilir. Ancak hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir. Davanın görüleceği mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemesi’dir.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Siyasi Hakların Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.114)

Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.114)’de düzenlenmiştir. Kişilerin herhangi bir siyasi partiye üye olup olmamasını, üyeliği varsa ayrılmasını, siyasi faaliyette bulunup bulunmama hakkının engellenmesi olarak işlenir.

Suç meydana gelirken herhangi bir cebir, zorlama ya da tehdit kullanılmışsa; kişinin 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir. Eğer cebir ya da tehdit kullanılmış ya da hukuka aykırı şekilde parti faaliyetleri engellenmişse, 2 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezasına hükmedilir.

Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi suçunda;

• Türk Ceza Kanunu’nun 114/1 maddesinde belirtilen alt sınırdan dolayı hapis cezası, adli para cezası olarak verilebilir.
• Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir.
• Suça verilen cezada erteleme yapılması da mümkündür.

Siyasi kullanılmasının engellenmesi suçu şikâyete tabi değildir ve soruşturma kendiliğinden devam eder. Davanın zaman aşımı 8 yıldır ve Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.

İnanç, Düşünce Kanaat Hürriyetinin Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.115)

Kişilerin din, siyasi, felsefi ve sosyal yönden inançlarını yerine getirmesi ya da düşüncelerini dile getirmesi açısından özgürlüğünün kısıtlanması inanç, düşünce, kanaat hürriyetinin kullanılmasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.115)’de açıklanmıştır.

Suçun oluşması için;

• Sosyal inancıyla, dini ve felsefi inancıyla, düşüncesiyle, kişilerin değiştirilmesi zorlanması
• Kişilerin inanç ve düşüncelerini açıklamalarına ya da yaymalarına engel olunması
• Kişilerin toplu ya da bireysel olarak, ibadetlerini yerine getirmesini engellemek
• Kişilerin inancından dolayı yaşam şekillerini değiştirmeye zorlamak

İnanç, düşünce, kanaat hürriyetinin kullanılmasının engellenmesi suçunda ceza, en basit haliyle 1 yıl ile 3 yıl arasında hapis cezasıdır. Eğer bu suç nitelikli olarak işleniyorsa, ceza 1 kat daha artırılır.

Cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkündür. Eğer para cezası ödenmezse, hapis cezası hükmü geçerlidir ve hapis cezasının ertelenmesi mümkün değildir. Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından görülür.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu ve Cezası (TCK m.116)

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda belirtildiği üzere hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’de ayrı ayrı düzenlenmiştir. Kişinin konutuna izinsiz şekilde girmek, izin alınmış olsa da konut sahibinin, kişiyi dışarı çıkarmak istese de çıkmaması durumu, konut dokunulmazlığının ihlali suçu ve cezası (TCK m.116)’da belirlenmiştir.

Konut dokunulmazlığı ihlali suçu için;

• Konut sahibinin rızası olmadan; konuta ya da konuta ait herhangi bir bölgeye izinsiz girilmesi gerekir.
• Konut sahibi rıza gösterse de konut sahibinin çıkmasını istemesine rağmen, kişinin çıkmaması, suçu oluşturur.

Suç kasti olarak işlenebildiği gibi; manevi unsurlar göz önünde bulundurularak ama kasıt halinde işlenebilir. Yani taksir içermez. Konut dokunulmazlığının ihlalinde herkes fail ve herkes mağdur olabilir.

Konut dokunulmazlığı ihlali suçunun cezası 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası olarak verilir. İhlal suçunun cebir ya da tehdit kullanılarak işlenmiş olması durumunda 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır. İşlenen ihlal suçuna; hâkim adli para cezası vermesi mümkündür. Davanın görüleceği mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemeleri’dir.

İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali Suçu ve Cezası (TCK m. 117)

Kişinin çalışma özgürlüğünün elinden alınması 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda iş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu ve cezası (TCK m.117)’de düzenlenmiştir. Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülen davada suç unsurları ve nitelikli halleri göz önünde bulundurulur.

• İş ve çalışma hürriyetinin ihlali, şikâyete tabi suçlardandır. Fiilin işlenmesinden itibaren 6 aylık süre içinde şikâyet edilebilir.
• İhlal suçunun kanunda belirtilen 2, 3 ve 4.maddelerinde şikâyete tabi suç olmaktan çıkar. Soruşturma savcılık tarafından sürdürülür.
• İhlal suçunun zaman aşımı 7 yıl olmakla birlikte; suçun işlendiği tarih itibariyle dava açılma ya da zaman aşımı süresi geçmişse, dava düşer.

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali suçu, cebir ve tahdit yoluyla ya da hukuka aykırı davranışlar şeklinde oluşmuşsa, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ya da adli para cezası uygulanır.

İhlal suçunu işleyen kişi; mağdur kişiyi orantısız şekilde çalıştırır, bağlılığını kullanır ve zor durumda bırakırsa, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ya da 100 günden az olmamak şartıyla adli para cezası verilir.

İhlal suçu sırasında, kasten yaralama neticesiyle nitelikli suç işlenirse; fail kasten yaralama suçundan ceza alırken, cezada hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Sendikal Hakların Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.118)

Kişileri herhangi bir sendikaya üye yapmaya çalışmak ya da olmasını engellemek, sendika faaliyetlerini engellemek ya da sendika faaliyetlerine katılımı engellemek yanında; sendika yönetimindeki görevinden ayrılmaya zorlamak amacıyla sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.18)’de açıklanmıştır.

Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi suçu cezası;

• Kişilerin bir sendikaya üye olmasını ya da olmamasını, sendika faaliyetlerine katılımı önlemek ve sendika yönetimindeki birinin zorla görevinden ayrılmasını sağlamak için işlenen ihlal suçu, 6 ay ile 2 yıl hapisle cezalandırılır.
• Cebir ya da tehdit kullanarak, hukuka aykırı şekilde sendika faaliyetlerinin engellenmesi durumunda, 1 yıl ile 3 yıl arası hapis cezası uygulanır.

Türk Ceza Kanunu’nun 114/1 maddesine göre hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir. Aynı zamanda hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı ve cezanın ertelenmesi hükmü verilebilir.

Uzlaşma kapsamında olmayan ihlal suçu, aynı zamanda şikâyete tabi olmayan suçlardandır. Davada zaman aşımı 8 yıldır ve Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından dava görülür.

Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120) – Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124)

Kamu görevlileri tarafından hukuka aykırı, usulüne uygun olmadan bir kişinin üzeri ya da eşyalarının aranması, haksız arama suçu ve cezası (TCK m.120)’de düzenlenmiştir.

Haksız arama suçu oluşması için;

• Polis, jandarma gibi kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlilerinin, nüfuzunu kullanarak, görevini kötüye kullanması aranır.
• Kamu görevlilerinin, arama izni olmadan kişilerin üzerini ve eşyalarını arama suretiyle gerçekleşir.
• Kasti olarak işlenen suçlar kapsamındadır. Kamu görevlisinin yetkisi olmaması ya da yetki sınırları dahilinde, bu suçu işlemiş olması gerekir.

Şikâyete tabi olmayan bir suç olan haksız arama suçu savcılık tarafından resen sürdürülmeye devam eder. Uzlaşma dahilinde olmayan suçun dava zaman aşımı 8 yıldır.

Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülen davada, haksız arama suçunun cezası 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası olarak verilir. Hapis cezası sınırının olması dolayısıyla, hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir ya da hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.121)

Yalnızca kamu görevlileri tarafından işlenen dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.121)’de açıklanmıştır. Kişilerin kamu makamlarındaki hizmetlerde özgürce yararlanması adına yazılan dilekçe yazma hakkını engelleme olarak açıklanır.

Suçun oluşabilmesi için;

• Kamu görevlileri tarafından, suçun kasten işlenmesi gerekir.
• Mağdur kişinin, herhangi bir gerekçeye dayandırarak yazdığı dilekçesinin reddedilmesi, kabul edilmemesidir. Buradaki ince nokta; dilekçenin yazımı sonrası talebin reddedilmesi değil, dilekçenin ilk baştan kabul edilmemesidir.
• Dilekçenin kabul edilmemesinde, hukuki bir neden olmadan reddetme olmalıdır.

Sözlü şekilde yapılacak dilekçe hakkının ispatı önemlidir. Sözlü dilekçe hakkı engelleniyorsa, bu konuda tutanak tutulmalı ve şikâyet tutanak ile desteklenmelidir. Dilekçe hakkının engellenmesi suçunda; engellenmenin yapılmasıyla birlikte 6 aya kadar hapis cezası olarak öngörülür.

Hâkim tarafından hapis cezası verildiğinde, adli para cezasına çevrilme kararı verilebilir. Eğer adli para cezası tutarı ödenmezse, hapis cezası geçerliliğini korur. Cezanın ertelenmesi kararı da yine verilebilir. Dava Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülür.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Nefret ve Ayrımcılık Suçu (TCK m. 122)

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda nefret ve ayrımcılık suçu (TCK m.122)’de düzenlenmiştir. Hürriyete karşı işlenen suçlar bölümünde düzenlenen suçta; insanların önyargılarına göre davranarak, ayrımcılık yapabilmeleri üzerinde durulur.

Nefret ve ayrımcılık suçu için;

• Kişinin dil, renk, cinsiyet, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini ya da mezhebi, milliyeti konusunda ayrımcılık ve nefret hissi uyanmış olmalıdır.
• Kişinin kamuya sunulmuş taşınır ya da taşınmaz malların satışı, devri ya da kiraya verilmemesi
• Kişinin kamuya sunulan belli hizmetten yararlanmaması
• Kişinin işe alınması, ekonomik etkinlikte bulunması engellenirse, nefret ve ayrımcılık suçu işlenmiş olur.

Nefret ve ayrımcılık seçimlik bir hareket olduğundan dolayı, verilecek ceza 1 yıl ile 3 yıl arasında hapis cezası olacaktır. Şikâyete tabi olmayan suçlar arasında yer alır ve savcılık tarafından dava sürdürülmeye devam eder.

Verilen hapis cezası 1 yıl ya da altında olduğunda, adli para cezası verilebilir. Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı çıkabilir. Aynı zamanda verilen hapis cezasına erteleme kararı da çıkabilir.

Herhangi bir uzlaşmaya tabi olmayan nefret ve ayrımcılık davalarında, zaman aşımı 8 yıl olmakla birlikte, davaya Asliye Ceza Mahkemeleri bakar.

Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m.106-m.124); Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçu ve Cezası (TCK m.123)

Bireylerin sürekli olarak rahatsız edilmesi, huzurunun kaçırılması, yaşam tarzına müdahale edilmesi gibi durumlarda, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu ve cezası (TCK m.123)’de düzenleme yapılmıştır.

Suçun oluşması için, birden fazla müdahalenin olması gerekir. Buradaki önemli nokta, ısrar etmektir. Herhangi bir sayı sınırı olmamakla beraber; failin sürekli olarak telefonla taciz etmesi, ısrarlı şekilde gürültü çıkarmak, hukuka aykırı şekilde davranmak, kişi ya da kişilerin huzur ve sükununu bozmak şeklinde gerçekleşir.

• Suç uzlaşmaya tabidir. Uzlaşma gerçekleşmezse, dava devam eder. Uzlaşma prosedürü dışında, tarafların anlaşması durumunda, dava biter.
• Verilen hapis cezasının adli para cezasına dönüştürülme ihtimali bulunur. Ceza miktarı ödenmezse, failin hapis cezası yürürlüğe girer.
• Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir. Aynı zamanda cezanın ertelenmesi yönünde de karar çıkabilir.

Seçimlik hareketler içinde değerlendirilen suçun cezası 3 ay ile 1 yıl arasında hapis cezasıdır. Şikâyete tabi suçlar arasındadır ve şikâyet geri çekildiğinde, dava da düşer. Dava Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülür.

Haberleşmenin Engellenmesi Suçu ve Cezası (TCK m.124)

Hürriyete karşı suçlar (TCK m.106-m.124)’de düzenlenen haberleşmenin engellenmesi suçu ve cezası (TCK m.124) açıkça belirtilmiştir. Kişi ya da kamu kurumlarının arasında meydana gelen haberleşmenin engellenmesi, suç teşkil eder.

Suçun oluşması için;

• Kişiler arasındaki haberleşme ağının, bilerek ve isteyerek engellenmesi gerekir.
• Kamu kurumları arasındaki haberleşme, hukuka aykırı şekilde engellenmelidir.
• Her türlü basın ve yayın organının, hukuka uygun olmayan şekilde engellenmesi şartı vardır.

Kişiler arasında meydana gelebilecek haberleşme özgürlüğünün, basın ve yayın organları yayınlarının hukuka aykırı olarak engellenmesi gerekir.

Haberleşmenin engellenmesi suçunda, kişiler arasında haberleşme, hukuka aykırı şekilde engelleniyorsa, 6 ay ile 2 yıl hapis cezası ya da adli para cezası verilir. Kamu kurumları arasındaki iletişim, hukuka aykırı şekilde engelleniyorsa, 1 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezası verilir.

Basılan ve yayınlanan her türlü yayın faaliyetlerinin hukuka aykırı şekilde engellenmesi halinde, 1 yıl ile 5 yıla kadar hapis cezası alır. Haberleşmenin engellenmesi suçu şikâyete tabi olmaz ve resen devam eder. Dava Asliye Ceza Mahkemeleri’nce yürütülür.

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası (TCK m.132) özel hayata ve hayatında gizliliğine karşı işlenen suçlardan biridir. Suçun hukuki değeri; özel hayatın gizliği ve haberleşme özgürlüğünün dokunulmazlığıdır. Suçun oluşması için en az iki kişi veya daha fazla kişinin haberleşme gizliliğini ihlal etmesi gerekir. Haberleşme; telefon, e-posta, faks ve diğer yollarla yapılabilir.

Haberleşmenin Kayda Alınması Suçu Ve Cezası Nedir?

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası (TCK m.132) haberleşmeyi gerçekleştiren kişilerin, özel hayatının gizliliğini ihlal edecek şekilde bu iletişimi yayınlaması veya üçüncü kişilerle paylaşması durumunda oluşur. Haberleşmenin kayda alınması, haberleşmenin gizliliğini ihlal etme suçunun unsurlarından biridir. Haberleşmenin kayda alınması, nitelikli haberleşme ihlali suçudur.

Haberleşmenin kayda alınarak üçüncü kişilerle paylaşılmasına bakılmaksızın sadece kaydedilmiş olması suç unsurunu oluşturur. Kayıt için kanunda bir sınırlama söz konusu değildir. Fotoğraf çekme, ses kaydı alma, elektronik ortamda kaydetme durumlarının tümü ceza oluşturur. Haberleşmenin kayda alınması durumunda 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası verilir.

Haberleşme İçeriklerinin İfşa Edilmesi Suçu ve Cezası Nedir?

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası iki kişi arasındaki konuşmaların kaydedilmesi ve üçüncü kişilerle paylaşılması durumunda oluşur. Haberleşme içeriklerinin kaydedilmesi nitelikli suç unsuru olduğu gibi bu kayıtların gizli ve özel hayatı içeren kayıtlar olması ve ifşa edilmesi de suçtur. İfşa edilen içeriğin hukuka uygun olarak kaydedilmiş olması, ceza alınmaması için bir sebep değildir. Ne şekilde kayıt altına alındığına bakılmaksızın ifşa suretiyle haberleşme gizliliğinin ihlali suçu oluşur.

Haberleşme içeriklerini yayma; yazılı, sözlü, açık veya örtülü şekilde olabilir. Bu içeriklerin aleni bir şekilde yayınlanmış olması gerekmez. İki kişi arasındaki haberleşme içeriklerinin yayınlanması suçtur. İfşa suretiyle haberleşme gizliliğinin ihlali için verilen ceza; iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır.

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası (TCK m.132); Haberleşme Gizliğini İhlal Suçu Nasıl Oluşur?

Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu; iki veya daha fazla kişi tarafından haberleşme içeriklerinin paylaşılması durumunda oluşur. Haberleşmenin mesaj yoluyla, telefon konuşması ile yapılması farklılık göstermez. Özel hayatın gizliliğini ihlal edecek şekilde haberleşme içeriklerinin paylaşılması suçtur. İletişim sırasında ses kaydı alınması, fotoğraf çekilmesi gibi eylemler suçtur. Hukuka uygun bir şekilde kayıt altına alınmış olsa da haberleşme içeriklerinin paylaşılması hukuka uygun değildir.

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası (TCK m.132); Haberleşme Tarafının İçeriği İfşa Etme Suçu ve Cezası Nedir?

Haberleşme içeriklerinin paylaşılması iletişim kurulan taraflardan birinin yapması durumunda ayrı değerlendirilir. Tarafların içeriği ifşa etme suçu şu şekilde oluşur; taraflar arasındaki mesajların üçüncü kişilerle paylaşılması veya sosyal medyada paylaşılması, telefon konuşmalarının kayıt altında alınarak paylaşılması, haberleşme sırasında video ve fotoğraf çekilerek paylaşılmasıdır. Haberleşmenin hangi ortamda yayınlandığı farklılık göstermez.

Yazılı, sözlü ve elektronik ortamda, iki kişi arasında geçen haberleşmenin, taraflardan birinin rızası olmadan paylaşılması suç unsurunu oluşturur. Haberleşme ihlali suçunun taraflardan birinin işlemesi, kanunda ayrı bir madde olarak düzenlenmiştir. Bu suçun cezası bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Bu cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?

Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu; iki veya daha fazla kişinin haberleşme içeriklerini karşı tarafın rızası olmadan paylaşmasıdır. Bu suçun oluşması için haberleşme içeriğinin nasıl ve nerede paylaşıldığına bakılmaksızın ceza verilir. Haberleşme gizliliğinin ihlal suçunda nitelikli haller vardır. Kamu görevlisinin görevini kötüye kullanması, belirli bir meslek ve sanatın sağladığı haberleşme içeriğini kaydetme kolaylığını kullanmak, nitelikli haller olarak kabul edilir ve verilecek ceza yarı oranda artırılır.

Bir kişinin ölümünün ardından, mirası üzerinde, isteklerinin yerine getirilmesi gerekir. Vasiyetin düzenlenmesinin ardından, bazı hukuki işlemlerin yapılması gerekir. Bu hukuki işlemler vasiyetnamenin tenfizi olarak adlandırılır.

Vasiyetnamenin yerine getirilmesi için mirasçılar atanarak, mal paylaşımının yapılması gerekir. Bunun yanının miras bırakmış kişinin ölümü sonrasında Sulh Hukuk Mahkemesi’ne vasiyetname tevdii eder.

Vasiyete İtiraz Edilmemesi Durumunda Ne Olur?

Vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmadan, vasiyetin mahkemeye teslim edilmesi gerekir. Teslim tarihi itibariyle, 1 ay içinde vasiyetin açılması gerekir. Medeni Kanunu’nun 598.maddesi uyarınca; mirasçı ve vasiyet alacaklıları, vasiyetnameye 1 ay gibi bir sürede itiraz etme hakkına sahiptir. Eğer bu süre içinde itiraz edilmeyen vasiyetnameler olursa, mirasçılara veraset ilamı verilir.

Miras bırakan kişi, ölümüne bağlı olarak bazı işlemleri yapabilir;

• Mirasçı taraftan bir ya da birkaç mirasçıyı mahrum edebilir.
• Farklı bir mirasçı atayabilir.
• Mirasçıların birine ya da üçüncü bir şahsa, belirli mal vasiyetinde bulunabilir.
• Miras üzerinde çeşitli koşul ve hükümler koyabilir yedek mirasçı atama hakkına sahiptir.
• Aynı zamanda şahıslara değil vakıf kurulması için de vasiyet etmiş olabilir.

Kişilerin vasiyetname düzenleyebilmesi için 15 yaşını bitirmiş olmalı ve akli melekelerinin yerinde olması gerekir.

Vasiyetin Tenfizi Davası Kime Karşı Açılır?

Vasiyetin tenfizi davası için; vasiyet bırakan kişinin tüm yasal mirasçıları ve atanmış mirasçılarına karşı açılabilir. Davasın tüm mirasçılara açılmaması durumu ise, bozma sebebi olur. Buna göre, davada tarafların sağlanmış olması önem kazanır.

Vasiyetname Tenfizi Kimler ve Kimlere Karşı Talep Edilir?

Ölen kişinin vasiyetinde bulunan kişiler, vasiyeti bırakan kişinin mirasçı olarak atadığı kişilerdir. Bu kişiler, mahkemeden veraset ilamı alır ve veraset ilamıyla birlikte, mirasçı oldukları kayıt altına alınmış olur. Bu yüzden vasiyetnamenin tenfizi talep edilemez. Yani vasiyetname tenfizi, vasiyet alacaklısı tarafından talep edilir.

Vasiyet alacaklısı, davayı açtığı zaman, tüm mirasçılara karşı dava açmış olur. Yani mirasin tüm yasal mirasçıları ve atanmış mirasçılarına karşı dava açılır. Vasiyet alacaklıları, kendilerine kalan mal üzerinde tasarrufta bulunabilmeleri için, kendilerine bırakılmış miras üzerinden veraset ilamı aldıktan sonra tasarruf hakkına sahip olur.

Vasiyet Tenfiz Davasında Zamanaşımı Var mıdır?

Vasiyetname tenfiz davalarında, bir zamanaşımı süresi yerine, vasiyetin açılmaması durumunda, açma hakkının kaybedilmesi durumuna ait, hak düşürücü süre vardır. Yani vasiyet alacaklısı; vasiyetnamenin açılmasıyla birlikte dava açabilir.

Vasiyet alacaklısı; kendisine bırakılan malın, kendisine tebliğ edildiği tarih itibariyle, 10 yıl içinde davayı açmalıdır. Bu süre zarfında herhangi bir vasiyet tenfiz davası açılmama durumu varsa, vasiyet alacaklısı, dava açma hakkını da kaybetmiş sayılır.

Vasiyetnamenin Tenfizi; Vasiyetname İptali Nasıl Yapılır?

Türk Medeni Kanunu’nun 598.maddesine göre; vasiyet alacaklıları mirasçı atamaya ya da vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarruf yapmaya hakları vardır. Ancak bu durumun kendilerine tebliğ edilmesi gerekir.

Mirasçılar ya da vasiyet alacaklıları tarafından yapılacak itiraz bayı, vasiyetin iptal edilmesini sağlamaz. Vasiyetname belli sebeplerle iptal davasına konu olacaktır. Buna göre;

• Vasiyetnamenin, vasiyet sahibinin akli melekesinin olmadığı bir zamanda yapılmışsa,
• Vasiyetname yanıltmak, aldatmak, korkutmak ya da zorlamak suretiyle yaptırılmışsa,
• Vasiyetnamenin içeriğinin hukuka aykırı şekilde hazırlanmış olması durumunda
• Kanun uyarınca vasiyetnamenin hukuka uygun şekil şartlarına uygun şekilde yapılmadığı durumlarda iptal edilebilir.

Vasiyetin iptal edilebilmesi için, yukarıda sayılan maddelerden, en az bir tanesinin koşullarının oluşmuş olması gerekir. Vasiyete itiraz edilecekse; itiraz sahibinin, 1 ay zarfında Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurması gerekir.

Vasiyetnamenin Tenfizi; Vasiyetname İptal Davası Ne Kadar Sürede Açılır?

Vasiyetin iptali davası, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir. Vasiyetin iptali davası açma süresi, bu kanunda düzenlendiği şekilde gerçekleştirilir.

• İptal davası açma hakkı, iyi niyetli davalarda 10 yıldır.
• İptal davası açma hakkı, kötü niyetli davalarda ise 20 yıl süresi vardır.

Bunun yanında dava için 1 yıllık hak düşürücü süre vardır. Bu süre içinde, vasiyetname usulüne göre açılması ve ilgililere okunması gerekir. Bu yapılmazsa, süre işlemeye başlamaz.