Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120)
Çoğu zaman suç işleyen kişiler halktan kişiler olsa da emniyet güçlerinin de zaman zaman işleyebileceği suçlar ve bu suçlar dahilinde de yargılanabileceği cezalar bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi de haksız arama suçu ve cezası kapsamında belirtilen TCK’nın 20. Maddesinde yer alan yargıdır. Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120) kapsamında, bir kişinin üstünün ya da eşyasının kanuna aykırı bir şekilde aranması durumu söz konusudur. Buna ait detaylar yani suç unsurları aşağıdaki alt başlık dahilinde verilmiştir.
Haksız Arama Suçu Nedir?
Yukarıda da belirtildiği üzere haksız arama suçunun gerçekleşebilmesi için, vatandaşın üstünün ya da eşyasının kanuna aykırı bir şekilde aranmış olması gerekmektedir. Eğer kanuna aykırı bir durum söz konusu değilse o zaman dava konusu olabilecek bir suç da oluşmamaktadır.
Bu durum kişinin özgürlüğünü kısıtlayıcı ve onu küçük düşürücü bir eylem olabileceği için bu yüzden Hürriyete Karşı Suçlar bölümünde değerlendirilmektedir. Ayrıca yalnızca kamu görevlilerinin işleyebileceği bir suç dahilindedir.
Haksız Arama ve Bu Konudaki Suç Unsurları
Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120) kapsamında bu suçun oluşması için gerekli olan suç unsurları bulunmalıdır. Bunlardan ilki; kişinin üstünün hukuka aykırı bir biçimde aranmasıdır. İkinci olarak da vatandaşın kişisel yani özel eşyasını yine kanuna aykırı bir şekilde araması durumudur.
Ayrıca bu durumun suç sayılabilmesi için kamu görevlisinin bunu kasten ve fiilen yapması gerekmektedir. Haksız arama suçu dahilinde bir örnek verecek olursak; görev yeri farklı bir yer olan polis memurunun görev yeri dışındaki bir restorana giderek burada bulunan kişilerin üzerini araması şeklinde bir olaydan söz edebiliriz.
Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120); Haksız Arama Suçuna Dair
Haksız Arama Suçu ve Cezası kapsamında işlenen suçlara başka suçlar da eklenebilir. Bunları ifade edecek olursak örneğin; bir kamu görevlisi, haksız arama süresi dahilinde mağdurun üzerini onun hareket özgürlüğü kısıtlamak amacı ile aramışsa kişiyi hürriyetinden mahrum bırakma yani yoksun bırakma suçunu işlemiş kabul edilmektedir.
Buna ek olarak haksız bir şekilde yapılma istenen aramaya, mağdurun itiraz etmesi dahilinde tehdit ya da cebir kullanılması da bu suçların işlenmesi anlamına gelmektedir. Ayrıca belirli durumlar söz konusu olduğunda mağdur olan kişinin özel hayatındaki gizlilik ilkesinin ihmali gerçekleştiği için bu da yine bir suç olarak kabul edilebilmektedir. Son olarak mağdur olan kişinin evinde haksız bir arama durumu söz konusu ise bu da konut dokunulmazlığı ihlalinin gerçekleştirilmesi anlamına gelmektedir.
Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120); Haksız Arama Suçu ve Cezası
Yukarıda belirtilen durumlar haricinde haksız arama suçunun işlenmesi dahilinde, suçu işleyen kamu görevlisi için 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilebilmektedir. Ayrıca bu konuda hükmedilen cezanın da para cezasına çevrilmesi durumu söz konusudur.
Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK m.120); Haksız Arama Suçu Davasının Zaman Aşımı
İlk olarak haksız arama suçunun işlendiği durumlarda uzlaşma sürecinin olmadığını yani davanın uzlaşma süreci kapsamına dahil olmadığı söylenmelidir. Daha sonrasında yine bu davanın savcılık tarafından resen olarak soruşturulduğunu da eklemek gerekmektedir. Yani davanın şikayete tabi olan suçlar arasında yer almadığı belirtilebilir.
Şikayet var ise dava esnasında bu şikayetin geri alınması da davanın düşmesini sağlamaz. Dava yalnızca zaman aşımı süresinin gelmesi ile birlikte düşmektedir. Bu bağlamda haksız arama suçu davası için belirlenen zaman aşımı süresinin 8 yıl olduğunu söyleyebiliriz.
Son olarak bu davada görev alan yetkili mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemesi’ dir.