BAĞ-KUR’da 7200 Gün Kimleri Kapsar? 2024

Sosyal Güvenlik Kurumu istatistiklerine göre isteğe bağlı sigortalılar dışında 3 milyon civarında BAĞ-KUR’lu bulunuyor. Yapılacak çalışma ile kuaför, berber, mahalle bakkalı, ayakkabı tamircisi gibi küçük esnafın prim gününün 7200’e indirilmesi bekleniyor. Böylece, söz konusu kişiler 9000 yerine 7200 prim gününü tamamladıklarında ve de diğer koşulları da yerine getirdiklerinde emekli olabilecekler.Küçük esnaf kapsamına kimlerin gireceği kanun teklifi ile belli olacak.

İlgili kapsama, küçük esnaf dışında tüm bağkur’luların dahil olması adil olacaktır. Özellikle de 1 Ekim 2008 tarihinden önce topluluk sigortasına tabi serbest, bağımsız çalışan avukatların kısaca kendi ofisinde bir işverene bağlı olmadan çalışan avukatların, 1 Ekim 2008 tarihinde Bağkur kapsamına alınması pirim gün sayılarının yükselmesine ve dolayısı ile EYT’den yararlanmalarına engel olmuştur. Bu anlamda Bağkur’lu avukatlarında ilgili düzenleme içerisine alınarak prim gün sayılarının 7200 güne düşürülmesi hakkaniyetli olacaktır.

Bu çalışma gerçekleşirse 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan BAĞ-KUR’lu erkek sigortalılardan 7200 prim gününü tamamlamış olanlar hemen emekli olabilecekler. Prim günü 7200’den az olanlar ise 7200 günü tamamladıklarında emekli olabileceklerdir.

Daha erken emekli olmak için son 3,5 yıl avantajından faydalanmak amacıyla BAĞ-KUR’dan SSK’ya geçmiş kişiler de SSK’daki çalışmaları 3,5 yıldan az ve 7200 günü tamamlamışlarsa BAĞ-KUR kapsamında emekli olabileceklerdir.

BAĞ-KUR’LULARA 5 YIL EVVELİNDEN EMEKLİ OLMA HAKKI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Bağ-Kur’luların emeklilik prim gün sayılarının 7200’e düşürülmesi ile ilgili çalışmalar hakkındaki soruya “Bu konuda talimatlarımızı aldık, çalışmalarımıza başladık.” cevabını vermişti. Yapılacak çalışmayla Bağ-Kur’lulara 5 yıl öncesinden emekli olma hakkının tanınacağını kaydeden Işıkhan, bütçe disiplini doğrultusunda bu hedeflerini de gerçekleştireceklerini söyledi. SGK’ da SSK – Bağ-Kur prim eşitleme gerçekleşirse, Bağ-Kur’da 9000 olan prim gün sayısı 7200’e düşecek. Düzenleme tamamlandığında Bağ-Kur’lular, 5 yıl öncesinden emekli olma hakkı elde edecek. Konu ile ilgili düzenlemenin 2. Torba Yasa ile TBMM’ ye gelmesi ön görülüyor.

BAĞ-KUR’LULAR EYT KAPSAMINA GİRİYOR MU?

Bağ-Kur’lu erkek çalışanlar 9000 prim gün sayısını, kadın çalışanlar 7200 prim günü tamamladıklarında yaş şartı aranmadan EYT’ den yararlanabiliyor.

9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan erkek memurlar 9000 prim gün sayısını, kadın memurlar da 7200 prim günü tamamladıklarında EYT düzenlemesinden yararlanabilecekler.

8 Eylül 1999 tarihinden sonra BAĞ-KUR kapsamında çalışmaya başlayan erkek ve kadınlar için 9000 prim günü geçerli. 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan erkeklerin 9000, kadınların ise 7200 günü varsa emekli olabiliyor.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü

Anlaşmalı boşanma protokolü, eşler arasında belirli içerik ve nitelikte akdedilen bir anlaşma olup, anlaşmalı boşanma şartlarından biridir. Anlaşmalı boşanma ise evlilik birliğini sona erdirme kararı alan eşlerin, daha pratik ve hızlı bir şekilde boşanmalarına imkan sunan yargılama faaliyetidir. Eşler arasında akdedilen anlaşmalı boşanma protokolünün hakim tarafından uygun bulunması ile boşanma ve protokolde anlaşılan hususlar hakkında istenilen hukuki sonuca ulaşılabilmektedir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Örneği 2024

ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ

Bu protokol metninde yazılı şekilde boşanmayı kabul ediyoruz.

A.A ile B.A boşanma ve mal varlığı konusunda aşağıdaki şekilde tam bir anlaşmaya varmışlardır.

1-Evliliklerinin tarafların MK. 166 gereğince evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile  boşanma ile sonuçlandırılması,

2-Taraflar, boşanma kararı verildikten sonra,  1.1.2013 doğumlu C.A, 1.1.2017 doğumlu D.A, 1.1.2020 doğumlu E.A isimli müşterek çocuklarının  velayetinin anne B.A’da kalmasını kabul etmişlerdir. Boşanma kararının kesinleşmesinden sonra taraflar müşterek çocukların, baba  A.A ile şahsi münasebet sağlaması konusunda karşılıklı olarak anlaşmışlardır.

3-Müşterek çocukların  bakım ve iaşesi için  davalı taraf baba A.A, her bir çocuk için ayrı ayrı aylık   ……..TL iştirak nafakası  ödemeyi  bu protokolce kabul ve taahhüt etmektedir.

4-Taraflar olarak müşterek ev eşyalarına ilişkin birbirimizden hiçbir hak ve alacak talebimiz  yoktur.

5-B.A için ……TL ( yazı ile TL) tedbir nafakasına karar verilmesini ve de boşanma kesinleştikten sonra da yoksulluk nafakası olarak devamına karar verilmesini,

6-İstanbul Beşiktaş  ilçesi ……….Mah’ de  taşınmaz tipi arsa olan niteliği tarla olan …Ada, .. Parsel ….. Hissesi A.A ‘ya ait hissenin tamamının  B.A’ya ait olacağının tespitine bu şekilde tapuya tescil ve şerh edilmesine;

Evlilik birliği kurulduktan sonra başkaca edindiğimiz taşınmazlar, otomobiller, iki tarafında şahsi hesaplarında bulunan para, döviz, altın hesapları aynen kendi üzerlerinde kalacak olup, yine diğer her türlü kazanımlara ilişkin olarak da birbirimizden hiçbir hak ve alacak talebimiz olmadığını bu protokolle kabul ve taahhüt ederiz.

7-Taraflar olarak birbirimizden  ayrıca  manevi  tazminat, ziynet, ziynet bedel iadesi ve de  mal rejiminden kaynaklı maddi  alacak  talebimizde yoktur.

8-Tarafların evlilik birliğinden kaynaklanan üçüncü şahıslara bir borcu bulunmamakta olup, kişisel harcamalara dair borçları kendi uhdelerinde kalması konusunda anlaşmışlardır.

9-Açılan  davanın yargılama giderleri, vekalet ücreti ile ilgili tarafların birbirinden  hiç bir hak ve alacak talebi de yoktur. 1.1.2023

Anlaşan Taraflar

A.A                                                                             B.A

Anlaşmalı Boşanma Protokolü PDF / DOC

Anlaşmalı boşanma protokolü; eşlerin, boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu hususundaki anlaşmasını içeren, her iki eş tarafından imza altına alınan sözleşmedir. İşbu sözleşmesinin, deneyimli bir boşanma avukatı marifetiyle hazırlanmasının, doğru ve sağlıklı olan yaklaşım olduğunun altını çizmekle birlikte, sözleşme örneğine gereksinim duyanlar için örnek protokol ve boşanma dilekçesinin makalemizde mevcut olduğunu belirtelim.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir, Nasıl Hazırlanır?

Anlaşmalı boşanma protokolü, eşlerin, boşanmanın mali neticeleri ile ergin olmayan çocukların durumu konusunda kabul ettikleri düzenlemeleri içerir. İşbu protokol, anlaşmalı boşanma müessesesinin şartlarındandır. Zira, boşanmanın ekonomik sonuçları ile ergin olmayan çocukların durumuna ilişkin konularda taraflarca kabul edilecek anlaşmalı boşanma protokolünün hakim tarafından uygun görülmesiyle birlikte, eşlerin anlaşmalı boşanması yönünde karar verilebilir.

Eşler, anlaşmalı boşanma protokolünü yazılı şekilde hazırlar ve imza altına alır. Yazılı şekilde hazırlanan bu protokol hakimin incelemesi için mahkemeye sunulabileceği gibi, eşler anlaşma iradelerini hakim huzurunda sözle de beyan edebilirler. Fakat, bu ihtimalde eşlerin irade açıklamalarının duruşma tutanağına geçirilmesi gerekecektir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolüne Neler Yazılmalıdır?

Anlaşmalı boşanma protokolünün zorunlu içeriğini, boşanmanın mali sonuçları ve ergin olmayan çocukların durumu hakkındaki anlaşma teşkil eder. Tarafların; çocukların velayetinin hangi tarafa bırakılacağı, velayet kendisine bırakılmayan taraf ile çocuk/çocuklar arasındaki kişisel ilişkinin nasıl kurulacağı, maddi ve manevi tazminat ve yoksulluk nafakası hususlarında uzlaşmış olmaları gerekir. Eşler, aile konutuna veya mal rejimi tasfiyesine dair de uzlaşı sağlayabilir. Fakat, bu hususlar, protokolün zorunlu içeriğine dahil değildir.

Boşanma protokolü hakim tarafından uygun bulunmalıdır; aksi halde, hakim tarafından protokole müdahale edilebilir ve çeşitli düzenlemeler yapılması tavsiye edilebilir. Hakimce uygun görülen değişiklikler bu değişiklikler eşlere dayatılamaz; ancak, hakimin önerdiği değişiklikler eşlerce kabul edilmediği takdirde anlaşmalı boşanma kararı reddedilerek, eşlerden birinin istemi üzerinde davaya çekişmeli usulde, yani çekişmeli boşanma davası şeklinde devam edilir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Zorunlu Unsurları

Anlaşmalı boşanma protokolünde uzlaşılması gereken zorunlu unsurlar şunlardır:

• Maddi ve manevi tazminat,
• Yoksulluk nafakası,
• Çocukların velayeti,
• Velayet kendisine bırakılmayan eş ile çocuk/çocuklar arasında tesis edilecek ilişki.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünün İhtiyarı Unsurları

Protokolde uzlaşılabilen ve fakat zorunlu olmayan unsurlar şunlardır:

• Mal rejimi tasfiyesi,
• Aile konutu.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Bağlayıcı mıdır?

Boşanma protokolü; boşanmanın mali neticeleri ile ergin olmayan çocukların durumuna ilişkin konularda eşlerce kabul edilen ve hakim onayı ile birlikte hüküm doğuran, aile hukukuna özgü bir sözleşmedir. Protokol, tarafların mahkemede hakim tarafından dinlenmesi ve boşanma iradelerinin ve yaptıkları anlaşmanın hakim tarafından uygun bulunması ile birlikte bağlayıcılık kazanır. Tarafların, boşanma iradelerini ve yaptıkları anlaşmayı teyit etmelerini takiben bağlayıcılık kazanan protokolden, yani anlaşmadan serbestçe dönülemez.

Protokolün bağlayıcılık kazanmasının ardından, ancak irade sakatlıklarından birine dayanılarak, protokol hakim tarafından henüz onaylanmamışsa anlaşmadan dönülebilir veya hakim onay verdiyse boşanma kararına karşı kanun yoluna gidilebilir. Fakat, bu hususta Yargıtay’ın farklı bir görüşü mevcuttur: taraflar, anlaşmalı boşanma kararı kesinleşinceye değin, anlaşmalı boşanma protokolünden serbestçe dönebilir.

Anlaşmalı Boşanma Nedir, Şartları Nelerdir?

Hukuk siteminin, süratle değişen ve dönüşen toplumsal yaşamın gereksinimlerine yanıt vermesi gerekir. Bahse konu gereksinimlerin bir kısmı da aile hukukuna, evlilik birliğine ve evlilik birliğinin son bulmasına dair olarak ortaya çıkar. Bu çerçeve, ilk kez 1988’de 3444 sayılı Kanun ile Türk hukuk düzeninde yer bulan, ardından, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.166/3 ile varlığına devam eden anlaşmalı boşanma kurumu ile evlilik birliğini sona erdirmek isteyen eşler için hızlı, pratik ve kolay bir şekilde boşanma olanağı tanınmıştır.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.166/3:

“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”

• Evlilik Birliğinin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması

Hakimin, anlaşmalı boşanma kararı verebilmesi, evlilik birliğinin asgari bir sene sürmüş olması şartına bağlıdır. Bu süre eşlerin evlilik tarihini takiben işlemeye başlar. Eşlerin, bir yıllık süre zarfında fiilen bir arada yaşamaları şart değildir.

• Davanın Eşler Tarafından Beraber Açılması ya da Eşlerden Birinin Açmış Olduğu Davayı Diğer Eşin Kabul Etmesi

Anlaşmalı boşanma için aranan bir diğer şart ise eşlerin boşanmayı beraber istemeleri ya da eşlerden biri tarafından açılan boşanma davasının diğer eşçe kabul edilmesidir.

• Hâkimin Tarafları Bizzat Dinlemesi ve İradelerinin Serbestçe Açıklandığına Kanaat Getirmesi

Hakim eşleri bizzat dinlemedikçe ve eşlerin boşanmaya hür iradeleri ile karar verdiğine kanaat getirmedikçe boşanma kararı vermeyecektir. Eşler aynı duruşmada dinlenebileceği gibi, farklı duruşmalarda da dinlenebilir. Taraflar anlaşmalı boşanma iradelerini bizzat açıklamalıdır. Bu bakımdan, boşanma iradelerinin temsilciler vasıtasıyla açıklanması mümkün değildir.

• Hâkimin Boşanmanın Malî Sonuçları ile Çocukların Durumu Hakkında Taraflarca Kabul Edilen Anlaşmayı Uygun Bulması

Boşanmanın mali sonuçları ile ergin olmayan çocukların durumu konusunda eşlerce kabul edilecek protokolün hakim tarafından uygun bulunması, anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesi için aranan nihai şarttır. Taraflar anlaşma iradelerini mahkemede lafzen ifade edebileceği gibi, yazılı şekilde düzenleyerek hakim incelemesine de sunabilirler. Protokol içeriğinde yer alması gereken zorunlu unsurlar ve düzenlenmesi tarafların tasarrufunda bırakılan unsurlar ise makalemizde izah edildiği için burada detaylandırılmayacaktır.

Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur?

Anlaşmalı boşanma kurumu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun “Evlilik Birliğinin Sarsılması” kenar başlığı altında m.166/3’te tanzim edilmiştir. Buna göre; en az bir yıldır evli olan eşlerin, boşanmak amacıyla mahkemeye beraber başvurması ya da taraflardan birinin açtığı davanın diğer tarafça kabul edilmesi halinde, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilir. Bu şekilde açılan anlaşmalı boşanma davasında hakimin, boşanma kararı vermesi için;

• Tarafları bizzat dinlemesi,
• Tarafların, iradelerini özgürce açıkladıklarına kanaat getirmesi,
• Boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu hususunda uzlaşılan düzenlemeyi uygun bulması,
• Hakimin, tarafların ve çocukların yararını dikkate alarak, protokole ilişkin değişiklik önerilerinin taraflarca kabul edilmesi gerekir.

Sırlanan şartların yerine getirilmesiyle birlikte, eşler arasındaki evlilik birliğinin sona ermesine, yani anlaşmalı boşanmalarına karar verilir. Belirtmemizde yarar var ki, taraflar ve özellikle çocuklar için oldukça ağır ve yıpratıcı etkileri bulunan boşanma ve dava sürecinin, hızlı ve pratik bir biçimde yürütülerek olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi ve hak kaybı yaşanmaması adına deneyimli ve yetkin bir aile hukuku avukatından yardım alınması en doğru yaklaşım olacaktır.

Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Örneği 2023

TRABZON NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE

DAVACI             :

VEKİLİ              : Av. Adı Soyadı, Adres Bilgileri

DAVALI              :

KONUSU            : Evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile tarafların ekte sunacağımız anlaşmalı protokol  uyarınca  boşanmalarına  karar verilmesi isteminden ibarettir.

AÇIKLAMALAR     :

Müvekkilem ile davalı 1998 tarihinde evlenmişlerdir. Bu evlilikten 1.1.2007 doğumlu ……… ve 1.1.2015 doğumlu ……….. adında müşterek iki çocukları bulunmaktadır.

Müvekkilem  ve eşi ile ruhen ve fikren anlaşamamışlardır. Bu anlaşmazlıkta eşlerin hayata bakış açıları, görgü ve gelenekleri etkili olmuştur. Bütün bu durumlar sonuç olarak  evlilik birliğinin temelden sarsılmasına ve de eşlerin bir daha bir araya gelerek ortak yaşamı sürdürmelerinin kendilerinden beklenmeyecek bir düzeye ulaşmasına sebebiyet vermiştir.

Müvekkilem  ve eşi zamanla evliliğindeki olumsuzlukların düzeleceği ümidiyle bir süre bu huzursuzluklara katlanmayı göze almışlardır. Ancak zaman hiçbir şeyi değiştirmeyip evlilik birliği içerisinde süre gelen kavgalar ve gürültüler bu geçimsizliğe tuz biber ekerek uyuşmazlığı  daha da şiddetlendirmiştir. Bu duruma düşen bir evlilikte  ortak yaşamı devam ettirmenin taraflar açısından   bir yararı  kalmamıştır. Sosyal bir yara olmaktan başka anlamı kalmayan bu evliliğin boşanmayla sonuçlanması için mahkemenize boşanma davası açmak zorunlu olmuştur.

HUKUKİ SEBEPLER: MK.166 ve konuyla ilgili diğer hükümler…

KANITLAR            : Nüfus kaydı, tanıklar sair deliller.

SONUÇ ve İSTEM  :

Açıklanan sebeplerden dolayı dava dilekçesi ve Sayın Mahkemenize sunulacak anlaşmalı boşanma protokolü uyarınca boşanma talebimize karar verilmesini, ücreti vekalet ve yargılama giderlerinin de davalı tarafa yükletilmesine  karar verilmesini saygılarımızla arz ederiz. 30.3.2021

Davacı Vekili

Av. Adı Soyadı

Sonuç

Anlaşmalı boşanma müessesesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m.166/3’te düzenlenen şartların karşılanması halinde eşlerin, daha hızlı ve pratik bir biçimde boşanmalarına imkan veren yargılama faaliyetidir. Eşler hakkında anlaşmalı boşanmaya karar verilebilmesinin maddi şartlarından biri olan “anlaşma” unsuru, anlaşmalı boşanma protokolü ile yerine getirilir. Makalemizde işbu protokole dair merak konusu hususlara değinilmiş ve protokol örneği paylaşılmıştır.

Sıkça Sorulan Sorular

• Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Düzenlenmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

Eşler boşanma protokolünde; velayet, maddi ve manevi tazminat, nafaka, velayetin bırakılmadığı eş ile çocuk arasında tesis edilecek ilişki ve mal varlıklarına ilişkin düzenlemede bulunmalıdır.

• Anlaşmalı Boşanmak İçin Neler Gereklidir?

Boşanma dilekçesi, nüfus cüzdanı fotokopisi, avukat ile temsil olunuyorsa vekaletname, boşanma protokolü ve tevzi bürosundan harçların ödendiğine ilişkin makbuz gerekir.

• Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı boşanma, istisna durumlar olmakla birlikte genellikle iki hafta ile iki ay arasında tamamlanır.

Ceza hukukunda yargılamanın yenilenmesi, mahkeme tarafından verilen kesin bir hükmün yeniden mahkemeye taşınması anlamına gelir. Ceza alan kişinin lehine veya aleyhine yeniden yargılama yapılabilir. Yargılamanın yenilenmesi, olağanüstü bir kanun yoludur.

Yargılamanın Yenilenmesi Nedir?

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323 kanununa göre mahkeme tarafından çıkan bir kararın kesinleşmesi ardından yeniden yargılama talebinde bulunulması mümkündür. Yeniden yargılanma, uyuşmazlık kuralarına göre yapılması mümkün olmayan ancak olağanüstü kanun yolu olduğu için her iki tarafından da talepte bulunabileceği bir kanun yoludur. Yeniden yargılama talebinde bulunulması için ceza veren mahkemeye müracaat edilmesi ve yeniden yargılanma dilekçesi yazılması gerekir.

Yeniden yargılanma yapılması için birtakım şartların oluşması gerekir. Mahkemede kullanılan deliller dışında ancak yeni bir delille mahkemeye yeniden yargılama talebinde bulunabilir. Karar çıkmadan önce mahkeme tarafından dikkate alınmayan sebeplerle yeniden yargılama talebinde bulunulamaz. Yeniden yargılanma şartının oluşması için taraflardan birinin mahkemede öne sürülmeyen yeni bir delille müracaat etmesi gerekir.

Yargılanmanın Yenilenmesi Talebi Ne Zaman Yapılmalı?

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323 kanunu kapsamında yargılamanın yenilenmesi talebi, hüküm veren mahkemeye yeniden yargılanma dilekçesi verilerek yapılır. Yeniden yargılanma, hüküm giyen taraf için yapılabileceği gibi hükümlü kişi, suçsuzluğunu ispat etmek adına yeni bir delil sunarak mahkemeye başvuru yapabilir. Yargılanmanın yenilenmesi için zaman aşımı kavramı yoktur. Her iki taraf da herhangi bir zamanda dilekçe vererek yargılanmanın yenilenmesi talebinde bulunabilir.

Kesinleşmiş ceza mahkemesi kararlarında; AİHM başvurusu bireysel olarak yapılmışsa kararın kesinleşmesi ardından 1 yıl içerisinde kararı veren mahkemeye başvuru yapılması gerekir. AİHM tarafından verilen kararların yeniden yargılanmasını talep etmek için 1 yıl içerisinde mahkemeye yeniden yargılanma dilekçesi yazılması gerekir. Hükümlünün yakalanmamış olması veya ölmesi gibi durumlar, yeniden yargılanma başvurusu yapılmasına engel değildir.

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323; Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi Nedir?

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323 kanunu kapsamında mahkeme tarafından kesinleşen bir kararda her iki tarafın yeniden yargılanma talebinde bulunması mümkündür. Yeniden yargılanma yapılması için yeni olayların ve yeni delillerin öne sürülmesi gerekir. Hükümlü, yeniden yargılanma talebinde bulunacaksa yeni olaylar ve yeni deliller sunarak mahkeme karşısına çıkmalıdır. Yeniden yargılanmanın hükümlü lehine olması için CMK md.311 kanununda maddeler düzenlenmiştir.

Yargılamada sahte belge kullanılmış olması, hükümlünün yeniden yargılanma talebinde bulunması için sebeptir. Sahte belgelerin mahkeme tarafından incelenmiş olması ve bu belgelere dayanarak hükümlünün ceza almış olması gerekir. Bu belgeler, mahkemece dikkate alınmamışsa yeniden yargılama için geçerli bir delil sayılmaz. Belgelerin sahteliğinin anlaşılması durumunda yeniden yargılanma kararı ile mahkeme sonucu hükümlünün lehine olabilir.

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323; Hükümlünün Aleyhine Yargılamanın Yenilenmesi Nedir?

Yargılamanın yenilenmesi, mahkeme tarafından çıkan kesin sonucun yeniden incelenmesi adına talepte bulunulmasıdır. Her iki tarafın yeniden yargılanma başvurusunda bulunması için zamanaşımı kavramı yoktur. Hükümlünün mahkeme sahte belge kullanması, hükümlü lehine görev kusuru işlenmesi, sanığın ikrarı gibi maddeler, yeniden yargılanmanın hükümlünün aleyhine sonuçlanmasına sebep olan maddelerdir. Yeniden yargılanma yapılması için yeni deliller ve yeni olaylar olmalıdır.

Ceza Hukukunda Yargılamanın Yenilenmesi CMK Madde 311-323; Yargılamanın Yenilenmesi Hangi Hallerde Yapılmaz?

Anayasada yer alan maddelere göre bazı hallerde yargılamanın yenilenmesi yapılması mümkün değildir. Hükümlünün aldığı cezanın alt ve üst sınırının değişmesi, cezasının artması ya da azaltılması talebi ile yeniden yargılanma başvurusu yapılamaz. Suç vasfının, alınan karara göre ortadan kalktığını gösteren bir delil olmadığı sürece cezanın süresinde değişmesi adına yeniden yargılanma mümkün değildir.

                      Hukukçu ve Hukuk Öğrencisi Makale Yazma

Hukuk alanında makale yazan hukukçu, avukat, hakim, savcı, öğretim üyesi, hukuk öğrencileri ve de hukukçu adayları makalelerini sitemizde yayınlayabilirler.

Sitemiz de hukukçu, avukat, hakim, savcı, öğretim üyesi, hukuk öğrencileri  ve de hukukçu adaylarının yazdıkları makaleleri yayınlamaktan mutluluk duyacağız. Makalelerin internet sitemizde yayınlanması, makalenin kitlelere ulaşmasına da sebep olacaktır.

Hukuki sorunlardan özellikle de ceza, boşanma, tapu, malpraktis ve de iş hukuku konularında başta olmak üzere  diğer bütün hukuk dalları ile de ilgili önemli gördüğünüz birçok konuda makale yazabilirsiniz. Tıp hukuku ile ilgili malpraktis davaları, ceza davaları, aile hukuku ile ilgili davalar ve de gayrimenkul davalarında ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıklar ve sorunlar ile ilgili de makaleler yazabilirsiniz. Gündem de olan hukuki, konular ile ilgili makaleleriniz de internet sitemizde yayınlanabilecektir. Kısacası ortak paydası hukuk olan her konuda makale yazabilirsiniz.

Makalenin kopya olmaması dolayısı ile intihal olmaması, yazım ve imla kurallarına uygun olması çok önem arz etmektedir.

Mail adresimize göndermiş olduğunuz makaleler tarafımızca incelenecek ve de yukarıda belirtmiş olduğumuz kriterlere uygun olması durumunda isim ve soyadınız ile birlikte www.melihsaatci.av.tr adresimizde yayınlanacaktır.

Bilgi paylaştıkça çoğalır prensibinden yola çıkarak paylaşım yapmak istediğiniz makalelerinizi [email protected] e-mail adresine gönderiniz beraber paylaşalım.

Saygılarımızla;

Av. Melih SAATÇI

Yargıtay Temyiz Başvurusu       

Yargıtay temyiz başvurusu, İstinaf mahkemesi tarafından verilen hükümlerin hukuka uygun olup olmadığının denetlendiği bir kanun yolu olarak ifade edilir. İstinaf mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi için Yargıtay’a temyiz başvurusu yapılır. Temyiz başvurusu denetimi Yargıtay tarafından yapılır. Bu başvuru, davaların sonucunda verilen hükümlerin denetlenmesini de sağlar.

Temyiz başvurusu için belirli şartların sağlanması gerekir. Bu şartlar Ceza Temyiz Kanun Yolu şartları Ceza Muhakemeleri Kanunu’nda düzenlenmiştir.

Temyiz Başvuru Şartları Nelerdir?

Temyiz başvuru tüm kararlar için yapılmaz. Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 361. Maddesinde ayrıntılı bir şekilde temyiz edilebilen kararlar açıkla belirtilmiştir. HMK’nin 361. maddesine göre Bölge Adliye Mahkemesi hukuk dairesinden verilen temyize başvurulabilen kararlar ve hakem kararlarının iptal talepleri ile ilgili verilen kararlara karşı temyiz başvurusunda bulunulabilir. Bu başvurunun süresi ise tebliğ edildiği andan itibaren iki hafta ile sınırlıdır.

Miktarı ve değeri 378.290,00 TL’yi geçmeyen(2024 yılı için) Bölge Adliye Mahkemesi kararlarına,

Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 4. Maddesinde yer alan davalar ve Sulh Hukuk Mahkemesi’nin görev alanına giren davalar (kira ilişkisinden doğan davalarda üç aylık kira tutarının temyiz sınırını geçmesi gerekmektedir) ile ilgili istinaf mahkemesi kararlarına,

Nüfus kayıtlarının düzeltilmesiyle ilgili olan davalar(soy bağıyla ilgili sonuçlar doğuran davalar hariç) ile ilgili istinaf mahkemesi kararlarına ve de

Geçici hukuki korumalarla (ihtiyat tedbir, ihtiyati taciz vb.) ilgili verilen istinaf mahkemesi kararları aleyhine Yargıtay’a temyiz başvurusu yapılmaz.

Temyiz Nedenleri Neleridir?

Hukuka aykırılık

Hükümde işlenen hatalar

Delil değerlendirmesi

Kanuni yetkiye aykırılık

Gerekçesiz karar

Temyiz Başvurusu Yapılabilen Bazı Suçlar Nelerdir?

Silahlı örgüt

Cumhurbaşkanına hakaret,

Suçu ve suçluyu övme

Suç işlemeye tahrik

Kanunlara uymamaya tahrik

Halk arasında korku ve paniğe neden olan tehditler

Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türk Cumhuriyeti Devletinin kurum ve organlarını aşağılama

Temyiz İncelemesi Sonrasında Hangi Kararlar Verilebilir?

Onama kararı, Yargıtay İstinaf Mahkemesi tarafından verilen karar hakkında yapılan inceleme sonrasında verilir. Onama kararı verilirken, hukuk kurallarına uygunluk gerekçelerini göstermesi gerekir (HMK 370/1.madde). Verilen onama kararı ile dosya kesinleşir. Bu kesinleşme sonucunda gerekli olan işlemlerin yapılması için birinci derece mahkemesine gönderilir.

Bozma kararı; dava şartlarında aykırılık, ispat için kullanılabilecek delillerin kanuni bir gerekçe gösterilmeksizin kabul edilmemesi, kararı etkileyen yargılama hatası veya eksiklerin bulunması gibi gerekçelerle temyiz başvurusu sonucunda bozma kararı verilebilir.

Düzelterek onama kararı verilmesi için ise, yasa uygulanırken hatalı uygulanmışsa, ancak yeniden yargılama şart değilse düzelterek onama kararı verilebilir.

Hakkında açılan davalardan kısa süre içerisinde haberdar olmak ve bu davalar üzerine delil toplayarak savunma yapmak, adil yargılama açısından son derece önemlidir. Adil yargılanma hakkı nedir? Sadece avukat tutulabiliyor olmasıyla değil, doğrudan mahkemenin herkese açık olması, hakkaniyete uygun bir şekilde yapılması ve suçsuzluk karinesine riayet edilmesi de şarttır. Bu sayede hem suçun niteliğine göre hakkaniyetli bir yargılama yapılabilir hem de isnadı öğrenme hakkı sayesinde her bir detaya tarafların ulaşması sağlanabilir.

Adil Yargılanma Hakkı Nedir; Adil Yargılanma Hakkı

Tarafınıza açılan davalarda tüm süreci avukatınızın yönetmesi ve sizin dava içeriğiyle ilgili hiçbir bilgiye sahip olmamanız, hakkınızı tam anlamıyla savunamamanıza yol açacaktır. Adil yargılanma hakkı nedir? Davanın açıldığı dönemde tarafların hazırlık yapabilmesi, delillerini ortaya koyabilmesi için iki tarafa da eşit süre ayrılır. Taraflara farklı kanunlar ve ayrım olarak tanımlanabilecek girişimlerle farklı maddeler uygulanmaz. İnsan Hakları Mahkemesi tarafından belirlenmiş ve tüm sınırları çizilmiş yargılama ilkelerine uygun şekilde mahkeme sürecinin yürütülmesi sağlanır.

Yöneltilen Suçlamayla İlgili Haberdar Edilme

Adil yargılanma hakkı nedir? Kişinin kendisiyle ilgili suçtan en kısa sürede ve kendisine ulaşılabilecek en hızlı yol ile haberdar olması sağlanır. E- devlet sistemi, kısa mesaj, mahkeme celbinin posta yoluyla gönderilmesi gibi yöntemlerle haber verilmesi mümkündür. Adil yargılanma hakkı nedir? Davanın açılmasının ardından hemen bir gün sonrasında mahkemenin görülmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Mahkemenin tüm tarafların bilgilendirilmesinin ardından, varsa tanıkların gerekli hazırlıklarını yapabilmesi için, yöneltilen suçlamayla ilgili detaylı bilgi verilir.

Savunma Hazırlaması İçin Zaman Verme

Savunmanın hazırlanması, davaların seyrini doğrudan değiştirecek bir durum olduğu için iki tarafa da aynı sürenin verilmesi gerekiyor. Mahkeme günü, davanın açılmasından sonra hemen bir hafta içerisinde verilmez. Adil yargılanma hakkı nedir? Delillerin toplanabilmesi, mahkemede kararın kendi lehine çıkması için gerekli hazırlıkların yapılması son derece önemlidir. Savunma hazırlama hakkına ve bu hakkın makul bir sürede kullanılmasına yönelik zemin sağlanmalıdır.

Adil Yargılanma Hakkı Nedir; Ücretsiz Avukat Tutma Hakkı

Maddi durumu yeterli düzeyde olmayan fakat haklarını savunmak isteyen kişilere hiçbir ücret talep edilmeden avukat tayin edilebiliyor. Adil yargılanma hakkı nedir? Adil yargılanma için dikkat edilen durumların arasında,  zengin ve fakir farkının olmaması geliyor. Adil yargılanma hakkı nedir? Kanunlar, hakları ve delil toplama süreciyle ilgili hiçbir bilgiye sahip olmayan kişinin maddi durumu el vermediği taktirde, kendisine ücretsiz şekilde avukat atanacaktır. Davasında gerekli hukuki çalışmayı yapacak avukata dava öncesinde ve sonrasında ödeme yapması gerekmeyecektir.

Mahkemede Kendini Savunma Hakkı

Mahkemede mutlaka avukat tutmak zorunda olduğunuz bir durum yaşanmadığı için, özel olarak kendi kendini savunma hakkınızı kullanabilir, avukatınız olmadan davaya katılabilirsiniz. Adil yargılanma hakkı nedir? Kendini savunma hakkı gereği, size yöneltilen suçlamalarla ilgili sadece evrak öne sürerek, bunlar üzerinden açıklamalarınızı yazılı olarak yapmak zorunda değilsiniz. Mahkeme heyetine davayla ilgili lehinize sonuç çıkmasını sağlayacak şekilde gerçek ve kanıtlı bilgileri açıklama hakkına sahipsiniz.

Yargılamanın Aleni Olarak Yapılması

Adil yargılanma hakkı bir yargılamada sadece hakim, avukatı ve sanık bulunmaz. Davanın hem tarafların yakınları tarafından hem de davayı takip etmek isteyenler tarafından salonda izlenmesi mümkündür. Adil yargılanma hakkı nedir? Yargılamanın AİM tarafından sınırları çizilmiş olan tüm adil yargılama şartlarına uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi için, avukatınız tarafından gerekli zemin oluşturulacaktır.

Adil Yargılanma Hakkı

Adil yargılanma hakkı, imkanlar ölçüsünde anlaşmazlığın, taraflar arasında fark gözetilmeksizin iddia ve savunmaların eşit ve karşılıklı yapıldığı dürüst bir yargılamadır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Uluslararası insan hakları normlarını güvenceye almıştır. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni onaylamıştır ve yürürlüğe koymuştur. Anayasanın   90. Maddesi hükmüne göre bu sözleşme kanun hükmündedir.

Adil yargılanma hakkı; hukukun varlık nedeni, yargılamanın gerçek amacı olan adalete ulaşmanın tek ve güvenilir yoludur. Adil yargılanma hakkı ile ilgili bazı hükümler ilk kez İngiltere’de 1215 yılında kabul edilen Büyük Özgürlük Fermanı’nda  (Magna Carta Libertatum)yer almıştır. 1628-1689 tarihli haklar bildirgelerine girmiştir. 1776 yılında Virjinya İnsan Hakları Bildirgesi’nde yine adil yargılanma hakkının bazı hükümlerine yer verilmiştir.

1789’da ise Fransa İnsan ve Yurttaş Bildirgesi’nde adil yargılama maddeleri daha da önemli bir içerik kazanmıştır. Adil Yargılanma Hakkı, diğer insan hak ve özgürlüklerinde olduğu gibi totaliter devletler tarafından çiğnenmesi sonucu özellikle ikinci Dünya Savaşı’ndan sonra yapılan çalışmalar ve imzalanan sözleşmelerle, bildirilerde yer alan soyut bir kavram bir kavram olmaktan çıkarılarak somutlaştırılıp hayata geçirilmiş, ayrıca devletlerin iç hukukun bir  sorunu olmaktan çıkarılarak uluslar arası bir nitelik ve güvenceye kavuşturulmuştur. Bunların en önemlileri aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 50 devlet tarafından 26 Haziran 1945 tarihinde imzalanan Birleşmiş Milletle Anlaşması ve anlaşmayla, korunan hak ve özgürlüklere kapsam ve içerik kazandıran 16 Arlık 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel  Bildirgesi’dir.

Bu bildirgenin, 8, 9, 10 ve 11. Maddeleri adil yargılanma hakkına ayrılmıştır. 4 Kasım 1950 tarihinde aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 15 ülke Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni İmzalamıştır. 3 Eylül 1953 tarihinde 10 devletin onay vermesi ile yürürlüğe girmiştir. Türkiye’de 18 Mayıs 1954 tarihinde bu sözleşmeyi çekince koymadan onaylamıştır.

Aslında hukukun metafizik alanı olarak nitelendirilen fikri mülkiyet hukuku alanı, fikirleri değil bu fikirlerin fiziki ortama kaydedilen ve bu şekilde somutlaştırılan ifade tarzlarını korur. Korunan fikir ürünleri eserler, tasarımlar, buluşlar, markalar, coğrafi işaretler, işletme isimleri, internet alan adları, ticaret unvanları ve entegre devre topografyaları olarak şekillenmektedir. Bunların yasal koruması, üzerlerinde haklar ya da kısaca fikri haklar terimi şeklinde ifade edilmektedir. Dünya fikri haklar örgütü olan WIPO, bu hakları iki ana başlık altında değerlendirmiş durumdadır.

İki Başlıkta Değerlendirilir

Bilim, sanat ve edebiyat eserleri ile ilgili haklar eser sahibinin hakkı; tasarım, marka ve coğrafi işaret gibi haklar ise sınai haklar olarak ele alınır. Sanat eserlerini yorumlayan sanatçılar, yapımcılar ve radyo televizyon kuruluşlarının eserler ile ilgili hakları ise eser sahibi hakları ile bağlantılı hak olarak adlandırmak söz konusu. Fikir ve sanat eserlerinin korunması, fikri mülkiyet hukuku ile sağlanır. Ancak bazı fikir ürünleri birden fazla yasadan yararlanarak belgeli ya da doğal şekilde korunur. Patent hukuku, sanayi alanında uygulanan bir buluşun sahibine herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belge olan patent ile alakalı hukuk dalıdır.

Patent İle Koruma

Patent belgesi, buluşun hak sahibi dışında başkalarına kullanma izni ya da izinsiz kullanılma gibi durumları engellemek adına düzenlenmiştir. Buluşların bu belge ile korunması, başvurunun yapıldığı tarih geçerli olmak üzere 20 yıllık bir süreci kapsar. Ve bu süre uzatılamaz. Ancak 20 yıllık sürenin dolması durumunda buluş, herkes tarafından serbestçe kullanılma durumuna gelir. Fikri mülkiyet hukuku kapsamında olan patent koruması, başvurulduğu andan itibaren başlar. Ülkemizde incelemeli patent ya da faydalı model olmak üzere iki farklı belgelendirme sistemi mevcuttur. Buluşun patent ile korunabilmesi için yeni olması, sanayiye uygulanabilir olması ve bir buluş basamağını içermesi gerekir. Ayrıca teknik özelliğinin olması da ön koşuldur. Teknik özelliğin olup olmadığı, buluşun teknik açıdan sonuç doğurması, gerçekleştirilmesinin teknik açıdan mümkün olması, teknik bir sorunu çözmesi ve belirgin ya da somut olarak teknik yöntemler ile tanınması ölçütlerine dikkat edilir.

Her Fikir Ve Sanat Ürünü Eserdir

Patent ile korunması gereken bir buluş olup olmadığının değerlendirilmesi buluşun, sanayiye uygunluğu, yeni olması ya da bir buluş basamağı içermesi ölçütleri açısından ayrı şekillerde incelenmelidir. 5846 sayılı fikir ve sanat eserleri kanunu ve fikri mülkiyet hukuku, sahibinin özelliğini taşıyan her çeşit fikir ve sanat ürününü eser olarak nitelendirir. Ve eserin sahibi olarak onu ortaya çıkaran kişiyi gösterir. Bir işleme ya da derlemenin sahibi, gerçek eser sahibinin hakları saklı kalmak şartı ile onu işleyendir. Sinema eserlerinde ise eser sahibi ile birlikte yönetmen, senaryo yazarı, diyalog yazarı ve özgün müzik bestecisi de eser sahibi olarak nitelendirilir. Fikir ve sanat eseri sahipleri çalışmalarının ya da fikirlerinin izinsiz kullanılmasından ya da çalınmasından sürekli endişe duyarlar. Bu yüzden onaylatma gereği hissederek eser niteliğindeki veriler için zaman damgası uygulaması talebinde bulunurlar.

Kültür Ve Turizm Bakanlığı Kayıt Sistemi Uygular

Eser, herhangi bir kuruma kayıt ettirilmek ya da onaylattırılmak zorunda değildir. Ama eser üzerinde hakların korunması ve hak sahibinin belirlenmesinde ispat kolaylığı sağladığı için bazı işlemlerin yapılması söz konusudur. Bunun için Kültür ve Turizm Bakanlığı bir kayıt sistemi uygulamaktadır. Fikri mülkiyet hukuku alanında yapılan yasa değişikliklerini birçok farklı ofis ve dernek çalışmaları ile desteklemektedir. Yaşanan teknolojik gelişme ve yenilikçi rekabet ortamı ile birlikte sanat eserlerinin korunması çok daha büyük bir önem kazanmış durumdadır. Bu durum, birçok ticari kurum açısından rekabet gücü ve avantaj yaratmaktadır.

Tasarım Koruması

Endüstriyel tasarım, bir eserin ya da ürünün dış görünüşünü ifade eder. Bu herhangi bir biçim olabileceği gibi şekil, çizgi, süs, renk gibi birçok unsur da olabilir. Ancak tasarım korumasında görünüş, ürünün teknik özelliklerini kesinlikle içermez. Ürün yenilik içeriyor, sanayiye uygulanabiliyor ve fonksiyonel özellik içeriyorsa bu konuda tasarım hukuku değil patent hukuku koruması gerekir. Ancak teknik fonksiyona sahip olan ve piyasadaki benzerleri karşısında belirgin bir ayırt edici özelliğe sahip ürünler fikri mülkiyet hukuku kapsamında tasarım korumasından faydalanabilir.

Toplam Koruma Süresi 25 Yıldır

6769 sayılı sınai mülkiyet kanununa göre tasarımların tescil edilerek korunması için tüm dünyada yenilik kriterini karşılaması ve yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması ön koşuldur. 5846 sayılı fikri mülkiyet hukuku, sahibinin özelliğini taşıyan bilimsel ve teknik niteliğe sahip ürünleri korumadan yararlanmak için gerekli olan ölçütleri gösterir. Ülkemizde tasarım ürünleri, Türk patent ve marka kurumu tarafından yapılan tescil sistemi ile korunur. Her 5 yılda bir yenileme süresi ile birlikte toplam koruma süresi 25 yıldır. 25 yılsonunda tasarım ürünler, herkesin kullanımına açık hale gelir. Ancak tasarım ürününü ortaya koyan tasarımcı bunu sergilemek ya da satmak veya yayın yolu ile tanıtmak gibi yöntemleri kullanarak kamuya açıklaması halinde kamuya sunulan tasarım söz konusu olur.

Fikri Mülkiyet Hukuku; Marka İşletmenin Parmak İzidir

Kamuya sunulmuş ile tasarım tescilinin ölçütleri arasında olan yenilik ortadan kalkar ve tasarım ürünün tescil edilmesi söz konusu olamaz.  Dış görünüşünün korunması gereken, her geçen gün önemi biraz daha artan diğer iş kolu da ambalaj tasarımlarıdır. Ürüne özgü ambalaj ya da ambalaj üzerindeki görsel tasarımlar, tasarım korumasından yararlandırılabilir. Yararlı modeller, özgün tasarımlar ve tüm yeni buluşlar fikri hak ürünleridir. Bu ürünlerin tüketiciye sunulmadan ya da satılmadan önce benzerlerinden ayırt edilmesini sağlayan bir işarete gerek vardır. Bu işaretler, işletmeler için çok önemli olan markalardır. Marka, iş dünyasında işletmenin parmak izidir.

Fikri Mülkiyet Hukuku; Türk Patent Ve Marka Ofisi Tescillendirir

Tüm varlığını temsil eden ayırt edici bir işarettir. Fikri mülkiyet hukuku markaları, Türk Patent ve Marka Ofisi tarafından verilen tescil süreci sonuna kadar korur. Bu süre 10 yıllık dönemler halinde korunmak şeklindedir. Bir marka ancak 10 yılda 1 kez ödenen yenileme harcı ile sonsuza dek korunabilir. Telif ve sınai hakları kapsayan fikri mülkiyet hukuku, fikir ve sanat eserleri üzerindeki hakları ve bunu konu edinen hukuk dalıdır. Telif hakkı, eserin meydana geldiği andan itibaren başlar. Koruması ise kamuya sunulması ile kendiliğinden sağlanır.

Fikri Mülkiyet Hukuku; Fikri Mülkiyet Hakkı Neden Gereklidir?

Avukat yardımıyla korunması adına herhangi bir bildirim yapılmaya ya da tescil alımı gibi herhangi bir prosedüre ihtiyaç yoktur. Sınai mülkiyet hakkında ise buluşun, tasarımın, markanın, ve diğer fikir eserlerinin ve ürünlerinin korunabilmesi için tescil ettirilmesi gerekir. Telif hakkı, eser sahibinin hakları ve bağlantılı haklar şeklinde iki ana başlık altında ele alınır. Sınai mülkiyet hakları ise patent, faydalı model, marka, endüstriyel tasarım ve coğrafi işaretler olarak kapsam dahilinde ele alınır. Fikri mülkiyet hakkı adil bir rekabet, istihdamın desteklenmesi, ekonominin büyümesi, inovasyon ile yaratıcılığın sürdürülmesi, teknolojik ve kültürel ilerlemenin desteklenmesi ve kültür hazinelerinin zenginleşmesi için gereklidir.

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma davası, evlilik birliğinin sona ermesi talebiyle açılan, inşai nitelikli bir davadır. Evlilik birliğini sona erdirmek isteyen taraf ve/veya taraflar, boşanma davası nasıl açılır? sorusuna yanıt arar. Anlaşmalı ve çekişmeli boşanma davası olmak üzere iki farklı şekilde açılabilen boşanma davası, bahse konu davalardan hangisinin tercih edileceğine göre farklı şekillerde açılır. Fakat, her iki dava da aile mahkemesinde, aile mahkemesi kurulmayan yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde açılır.

Evlilik birliği, ancak boşanma yönünde verilen mahkeme kararının kesinleşmesiyle sona erer. Evlilik birliğinin sona ermesi için boşanma davası açmak isteyen taraf iki nüsha dava dilekçesi, varsa eklemek istediği belgeler ve nüfus cüzdanı fotokopisi ile aile mahkemesinde, aile mahkemesinin kurulmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde boşanma davası açabilir. Görev – yetki sahibi mahkemeye ibraz edilecek boşanma davası dilekçesinde;

• İleri sürülen boşanma sebepleri,
• Boşanma sebeplerinin nasıl ispat edileceği,
• Tanıkların adı, soyadı ve adres bilgileri,
• Belirli kurumlarda bulunan, mahkemece yazı yazılarak getirtilmesi istenen belgelere ve kayıtlara dair açıklamalar, yer almalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Anlaşmalı boşanma davası, tarafların uygun gördükleri herhangi bir adliyenin aile mahkemesinde açılabilir. Bahse konu davada en mühim husus, anlaşmalı boşanma protokolüdür. Zira, aile mahkemesi, taraflarca kabul edilen ve mahkemeye sunulan anlaşmalı boşanma protokolünü esas alarak boşanmaya hükmeder. Hukuk tekniği ve bilgisi gerektiren, hatalı veya ihmali bir düzenleme sebebiyle telafisi güç kayıplara neden olabilen boşanma protokolünün, deneyimli bir boşanma avukatı marifetiyle düzenlenmesi en doğru yaklaşımdır.

Anlaşmalı boşanma davası, TMK m.166/3’te düzenleme alanı bulmuştur. Buna göre; en az bir yıl süren evlilik birliklerinde, tarafların beraber başvurması ya da taraflardan birinin açtığı boşanma davasının diğer taraça kabulü halinde, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilir. Bu durumda, mahkemece boşanma yönünde hüküm tesis edilebilmesi için, tarafların bizzat hakim tarafından dinlenmesi ve iradelerini özgürce ifade ettiklerine kanaat getirilmesi ve protokolün uygun bulunması gerekir. Anlaşmalı boşanma davası şartları;

• Evlilik birliği en az bir yıldır devam ediyor olmalıdır.
• Taraflar aile mahkemesine birlikte başvurmalı ya da taraflardan birinin açtığı boşanma davası diğer tarafça kabul edilmelidir.
• Eşler hakim huzurunda boşanma yönündeki iradelerini bizzat açıklamalıdır.
• Hakim, anlaşmalı boşanma protokolünü uygun bulmalıdır.

Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Çekişmeli boşanma davası, tarafların, boşanmaya esas teşkil eden vakıalarda anlaşmazlığa düştüğü boşanma davasıdır. Bahse konu dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 161’inci ve 166’ıncı maddeleri arasında hükme bağlanan boşanma sebeplerinden en az birine dayanılarak açılır. Boşanma sebepleri; genel boşanma sebepleri ve özel boşanma sebepleri olmak üzere iki başlıkta incelenir. Kanun koyucu, boşanmanın özel sebeplerini Kanun’da tahdidi düzenlenmiştir:

• Zina (aldatma) | TMK m.161,
• Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış | TMK m.162,
• Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme | TMK m.163,
• Terk | TMK m.164,
• Akıl hastalığı | TMK m.165.

Sıralanan boşanma sebepleri, 4721 sayılı Kanun’da düzenleme altına alınan özel boşanma sebepleridir. İşbu sebepler haricinde özel boşanma nedenine dayalı bir boşanma davası açılamaz. Boşanmanın özel boşanma sebeplerine dayalı çekişmeli boşanma davası açan taraf, yalnızca ileri sürdüğü boşanma sebebini ispatla mükelleftir. Davalı tarafın kusurlu olduğunu ispat etmekle mükellef değildir. Boşanmanın genel sebepleri ise özel sebeplerde olduğu gibi sınırlı sayıda düzenlenmemiştir.

Şiddetli geçimsizlik, güven sarsan davranışlar, evlilik yükümlülüklerine yerine getirememe gibi evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan birçok sebep, boşanmanın genel sebeplerine örnek teşkil eder. Çekişmeli boşanma davalarında yalnızca boşanma nedenleri üzerinde değil; bununla birlikte, nafaka, velayet, maddi ve manevi tazminat, ev eşyalarının paylaşımı, hangi tarafın daha fazla kusurlu olduğu gibi hususlarda da ihtilaf söz konusu olabilir.

Boşanma Davası Nerede Açılır? Yetkili ve Görevli Mahkeme

Boşanma davası, gerek anlaşmalı gerekse çekişmeli boşanma davalarında aile mahkemesinde, aile mahkemesi kurulmamış yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde açılır. Yetkili mahkeme açısındansa belirli farklılıklar mevcuttur: anlaşmalı boşanma davası, yukarıda zikredildiği üzere herhangi bir adliyenin aile mahkemesinde açılabilirken, çekişmeli boşanma davasında bazı yetki kuralları söz konusudur. Çekişmeli boşanma davasında yetkili mahkeme:

• Davalının yerleşim yeri mahkemesi,
• Davacının yerleşim yeri mahkemesi,
• Tarafların son altı aydan beri ikamet ettikleri yer mahkemesidir.

Sıkça Sorulan Sorular

• En Kısa Yoldan Nasıl Boşanılır?

En az bir yıldır evli olan, boşanmanın mali sonuçlarında ve çocuklara ilişkin hususlarda uzlaşan eşler, herhangi bir adliyenin aile mahkemesinde anlaşmalı boşanma davası açabilir. Anlaşmalı boşanma davası – istisna durumlar hariç – tek celsede sonuçlanır.

• Boşanma Davasını Kim Açarsa Avantajlı Olur?

Boşanma davasının kim tarafından açıldığı, dava neticesi itibariyle önemli değildir. Mühim olan, boşanmaya esas teşkil eden vakalarda hangi tarafın kusurlu olduğudur.

• Avukatsız Boşanmak Mümkün mü?

Taraflar avukat yardımı olmaksızın boşanma davası açabilir ve davayı takip edilir. Ancak, hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına avukat yardımına başvurmak en doğru yaklaşım olacaktır.

Velayet Nedir?

Velayet; küçüklerin ve istisnai olarak kısıtlı ergin çocukların korunmasını, bakımını ve çeşitli açılardan yetiştirilmesini sağlamak için, anne ve babanın, çocukların kişiliklerinin ve malvarlıklarının korunmasıyla, onların temsili hususunda sahip oldukları hak, yetki ve ödevlerdir. Bu tanımdan yola çıkarak, velayetin, çocuğun şahıs varlığına, malvarlığına ve temsiline dair hak, yetki ve ödevleri kapsadığını ifade edebiliriz. Velayet nedir? başlığı altında, velayet müessesini daha yakından inceleyelim.

Velayet hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı mutlak bir haktır. Hukuki niteliği itibariyle, velayet hakkının bir başkasına devri mümkün değildir. Aynı şekilde, velayet hakkından feragat edilmesi de söz konusu değildir. Özellikle vurgulamakta fayda var ki, velayet, anne ve baba için değil; çocuk içindir. Dolayısıyla, velayetin kullanılmasında her zaman çocuğun menfaati üstün tutulmalıdır. Çocuğa dair konularda esas alınması gereken asli ilke, çocuğun yüksek yararı ilkesidir.

Çocuğun bakımı, korunması, temsili, eğitimi, bedensel ve ruhsal iyiliği anne ve babanın sorumluluğundadır. İdeal olan, çocuğun anne ve babasının müşterek sorumluluğu altında ve aile ortamında bulunmasıdır. Fakat, bu ideal durumun her zaman için sağlanması mümkün değildir. Çocuğun menfaatini gerektiren herhangi bir durumda, somut durumun özellikleri ve koşulları değerlendirilmeli ve velayet kurumuna ilişkin düzenlemede bulunulmalıdır.

Anne ve babaya ya da çocuğa dair koşullar sebebiyle velayette değişik söz konusu olabileceği gibi çocuğa dair alınabilecek en ağır tedbir olan velayetin kaldırılması da bahse konu olabilir. Velayet nedir? sorusu başta olmak üzere, velayet kurumuna ilişkin merak konusu hususların ele alındığı makalemizin dikkatle okunmasını tavsiye ediyor, velayet müessesesine dair hukuki iş, işlem, uyuşmazlık ve davalarda avukat yardımı alınmasının en doğru yaklaşım olacağını belirterek içeriğimize devam ediyoruz.

Velayet, çocuğun şahıs ve malvarlığı açısından annesine ve babasına sadece hak ve yetki tanımaz; bununla birlikte, anne ve babaya birtakım yükümlülükler de getirir. Yani velayet, çift yönlüdür. Çocuğun şahıs varlığı bakımından velayetin kapsamına, ilk olarak çocuk üzerinde egemenlik hakkı girer. Nitekim, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 335’inci maddesinde; “Ergin olmayan çocuk, ana ve babasının velâyeti altındadır. Yasal sebep olmadıkça velâyet ana ve babadan alınamaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Ayrıca, Kanun’un 339’uncu maddesinde hüküm altına alınan; “Çocuk, ana ve babasının rızası dışında evi terkedemez ve yasal sebep olmaksızın onlardan alınamaz.” düzenlemesi de egemenlik hakkına işaret eder. Çocuğun şahıs varlığı bakımından velayetin kapsamına giren bir başka hak ise çocuğa ad koyma hakkıdır. 4721 sayılı Kanun’un 339’uncu maddesi uyarınca, çocuğun adını annesi ve babası koyar.

Çocuğun şahıs varlığı bakımından velayetin kapsamına giren bir başka hak, çocuğun yerleşim yerinin belirlenmesi hakkıdır. TMK m.21 uyarınca, velayet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, anne ve babasının yerleşim yeridir. Şayet anne ve babasının ortak yerleşim yeri bulunmuyorsa, çocuğun kendisine bırakıldığı annenin ya da babanın yerleşim yeri çocuğun da yerleşim yeridir.

Velayetin kapsamına giren bir diğer husus ise çocuğun eğitimidir. Çocuğun eğitimi de şahıs varlığı bakımından velayetin kapsamına girer. Nitekim, TMK m.339’da anne ve babanın, çocuğun menfaatini dikkate almak kaydıyla bakım ve eğitim konusunda gerekli kararları alacağı ve uygulayacağı düzenlenmiştir. Keza TMK m.340 düzenlemesi de bu konuyu destekler niteliktedir.

Çocuğun malvarlığı bakımından velayetin kapsamına giren hak, yetki ve ödevler ise çocuğun malvarlığının yönetilmesi, kullanılması ve korunmasına ilişkindir. 4721 sayılı Kanun’un 352’inci maddesinde; ”Ana ve baba, velâyetleri devam ettiği sürece çocuğun mallarını yönetme hakkına sahip ve bununla yükümlüdürler; kural olarak hesap ve güvence vermezler.” düzenlemesi hükme bağlanmıştır.

Çocuğun malvarlığının yönetilmesi, çocuğa ait malvarlığının korunmasını da içerir. Çocuğun mallarını yöneten anne ve babanın yeteri kadar özen göstermemesi halinde hakim, çocuğun menfaati gereği malların korunması amacıyla uygun önlemler alır. Örneğin malların yönetimine ilişkin talimat verebilir ve bu talimat gereği verilen bilgi ve hesabı yeterli görmediği takdirde malların tevdi edilmesine ya da güvence gösterilmesine karar verebilir.

Ortak Velayet Nedir?

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 336’ıncı maddesinde; “Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba velâyeti birlikte kullanırlar. Ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hâli gerçekleşmişse hâkim, velâyeti eşlerden birine verebilir. Velâyet, ana ve babadan birinin ölümü hâlinde sağ kalana, boşanmada ise çocuk kendisine bırakılan tarafa aittir.” düzenlemesi hüküm altına alınmıştır.

Bahse konu düzenleme uzun bir müddet zarfında boşanmada velayetin anne ya da babadan yalnızca birine verilebileceği, boşanmanın ardından anne ve babanın velayeti beraber kullanmalarının söz konusu olmayacağı şeklinde algılanmış, yorumlanmış ve uygulanmıştır. Fakat, zamanla birçok ülkede boşanmanın ardından ortak velayete olanak tanıyan hukuki düzenlemeler yapılması, Türk hukuk düzeninde de boşanmanın ardından ortak velayetin mümkün olup olamayacağı tartışmasını gündeme taşımıştır.

Boşanmanın ardından, anne ve babanın çocuk üzerinde müşterek velayet hakkını haiz olup olamayacağı hususunda Yargıtay’ın son içtihatları incelemek yararlı olacaktır. Yargıtay son içtihatlarında ortak velayete dair yabancı mahkeme kararlarının tanınması yönünde kararlar vermiştir. Öğretide, çocuğun üstün yararının gerektirmesi halinde ortak velayete imkan tanınmasının, çocuğun üstün yararı ilkesi bakımından isabetli bir çözüm olacağı vurgulanmaktadır..

Velayet Davası

Velayet; küçüklerin ve bazı hallerde ergin kısıtlı çocukların, kişi varlıklarının, mal varlıklarının ve temsili konularında anne veya babanın sahip oldukları hak, yetki ve ödevlerin tamamıdır. Velayet davası, genel olarak velayet kurumunu konu alan davaları ifade etmek için kullanılır. Velayet davasından, velayetin değiştirilmesi davası ve velayetin kaldırılması davası anlaşılır. Makalemizde bahse konu iki davaya ilişkin ayrıntılı açıklamalar mevcut olduğundan, konuyu bu başlık altında incelemeyeceğiz.

Velayet Davası Nasıl Açılır?

Velayet davası, velayetin değiştirilmesini gerektiren olguların varlığı halinde, haklı sebeplerin belirtildiği dava dilekçesiyle birlikte yetkili aile mahkemesine başvurmak suretiyle açılabilir. Velayet davası açmak isteyen kişi görev – yetki sahibi mahkemeye başvurmalıdır. Velayet davasında görevli mahkemenin belirlenmesi içinse 4787 sayılı Kanun’a bakılır. İlgili Kanun gereği velayet davalarına bakmakla görevli mahkeme aile mahkemesidir.

Ayrıca, yine aynı Kanun’un 2’inci maddesinin 2’inci fıkrası gereği, aile mahkemesi bulunmayan yerlerde velayet davasına bakmakla görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olacaktır. Velayet davasında yetkili mahkeme ise davalının davanın açılması esnasındaki yerleşim yeri mahkemesidir. Fakat, burada kesin yetki söz konusu olmadığı için, davacının kendi oturduğu yer mahkemesinde de dava açılabilir.

Velayet Davası Ne Kadar Sürer?

Velayetin değiştirilmesi veya kaldırılması istemiyle açılan davaların, yetkin ve deneyimli bir aile hukuku avukatı marifetiyle takip edilmesi, hatalı veya ihmali işlemler sebebiyle hak ve menfaat kaybı yaşanmasına engel olacağı gibi davanın kısa sürede neticelenmesi adına da doğru bir yaklaşım olacaktır. Bahse konu davalar, mahkemenin iş yükü ve sürece etki eden faktörlerden dolayı farklı sürelerde sonuçlanabilir. Somut olay özelinde dava süresine ilişkin bilgi sahibi olmak için hukuki danışmanlık alınması isabetli olacaktır.

Avukatsız Velayet Davası Ücreti 2023

Velayet davası için mahkeme veznesine yatırılması gereken harç ve giderler yıldan yıla değişmekte olup 2023 yılı için velayet davası özelinde takribi bir miktar ifade etmek gerekirse, dava açmak için 900 – 1000 TL aralığında bir ücret söz konusu olacaktır. Avukatsız da açılabilen ve takip edilebilen velayet davalarında hak, menfaat ve zaman kaybı yaşanmaması için avukat yardımına başvurulması, doğru ve sağlıklı olan yaklaşımdır.

Velayet Davası Dilekçe Örneği

TRABZON ( ). AİLE MAHKEMESİNE

DAVACI: Adı Soyadı (TC Kimlik Numarası) Adres

VEKİLİ: Av. Adı Soyadı, Adres

DAVALI: Adı Soyadı (TC Kimlik Numarası) Adres

KONU: Velayetin değiştirilmesi talepli dava dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR:

1-)

2-)

3-)

4-)

5-)

HUKUKİ SEBEPLER: TMK, HMK ve ilgili her türlü mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER: Nüfus kayıt örneği, Trabzon ( ). Aile Mahkemesi’nin …/… Esas Sayılı dosyasının kesinleşmiş kararı, tanık, sosyal inceleme raporu ve ilgili her türlü yasal delil.

SONUÇ ve İSTEM : Yukarıda arz ve izah olunan sebeplerle, ortak çocuğun velayetinin davacı babaya verilmesi, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafça ödenmesi yönünde karar verilmesini bilvekale arz ve talep ederiz.

Davacı Vekili

Av. Adı Soyadı

İmza

Velayet Davası Nerede Açılır? Görevli ve Yetkili Mahkeme

Velayet davası aile mahkemesinde; aile mahkemesinin kurulmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde açılır. İşbu davada yetkili mahkeme ise davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Velayet davasında kesin olmayan yetki söz konusudur. Bu nedenle, velayet davasında davacının kendi oturduğu yer mahkemesi de yetkili mahkemedir.

Velayetin Değiştirilmesi Davası

Velayetin değiştirilmesi davası basit yargılama usulüne tabidir. Basit yargılama usulünde mahkeme, mümkün olan durumlarda dava taraflarını duruşmaya davet etmeksizin dosya üzerinden karar verebilir. Fakat, velayetin değiştirilmesi davası her ne kadar basit yargılama usulüne tabi olsa da bu tarafların duruşmaya davet edilmeden, dosya üzerinden karar verilebilmesi mümkün değildir. Zira, velayete dair davalar kamu düzenine ilişkindir ve re ‘sen araştırma ilkesi geçerlidir ve davanın kabulü yalnız başına netice doğurmaz.

Velayetin değiştirilmesi davasında yargılama esnasında ortaya çıkan gelişmelerin de dikkate alınması gerekir. Bu nedenle, velayetin değiştirilmesi davasında duruşmalı inceleme ile delil toplanması suretiyle kapsamlı bir araştırma yapılır. Uzman, gerek taraflarla gerekse çocukla görüşür ve raporunu düzenler. Ayrıca, tarafların yaşam alanlarına ilişkin de araştırma yapılır.

Çocuk ayırt etme gücüne ve dolayısıyla görüşlerini ifade etme olgunluğuna sahipse davada çocuğun görüşlerine de başvurulur. Fakat, çocuğun ifade ettiği görül ile üstün menfaati tezat düşerse, çocuğun üstün yararına göre bir değerlendirme yapılır. Bir diğer ifadeyle, başlı başına çocuğun görüşleri esas alınarak velayet düzenlemesi yapılamaz.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Şartları

Velayetin değiştirilmesi davası şartlarından kasıt, velayetin değiştirilmesine yol açan olgulardır. Bunlardan bazıları TMK m.183 ve m.324’te belirtilmiştir. Bu olguları sırasıyla açıklayalım:

Anne veya Babanın Başkasıyla Evlenmesi

Velayetin değiştirilmesine neden olan ilk olgu, anne veya babanın bir başkası ile evlilik kurmasıdır. 4721 sayılı Kanun’a göre bu durum kural olarak velayetin kaldırılmasını gerektirmez. Fakat, çocuğun üstün yararı gereği velayet sahibinde değişikliğe gidilebilir. Fakat, özellikle vurgulamak gerekir ki, velayet kendisine verilmiş olan anne ya da babanın tekrar evlenmesi, velayet değişikliği için tek başına yeterli bir olgu değildir.  Bir başkasıyla evlenen ve velayet hakkını elinde bulunduran taraf velayetten doğan yükümlülüklerinde ihmale düşerse, velayetin değiştirilmesi gerekir.

Anne veya Babanın Başka Bir Yere Gitmesi

Velayetin değiştirilmesini gerektiren bir başka olgu ise velayet hakkını elinde bulunduran anne ya da babanın bir başka yere gitmesidir. Velayet hakkına sahip olan ve başka bir yere giden anne ya da babanın bu durumu, yani çocuğun bırakılması hali süreklilik arz etmelidir. Uzun bir müddet yurt dışında bulunan ve bu nedenle çocuğunu yanına alamayan babanın bu durumu, bahse konu olguya örnek teşkil eder.

Anne veya Babanın Ölmesi

Velayet hakkını elinde bulunduran annenin ya da babanın vefat etmesi de velayet değişikliğini gerektiren olgulardandır. Fakat, velayet hakkına sahip olan anne ya da babanın yaşamını yitirmesiyle birlikte velayet hakkı kendiliğinden diğer eşe geçmeyecektir. Bu tür bir durumda, hakim tarafından re’ sen ya da talep üzerine velayet değişikliği kararı verilir.

Kişisel İlişki Düzenlemesinin Gereklerini Yerine Getirmeme

Velayet değişikliğine neden olan olgulardan bir diğeri ise velayet hakkına sahip olmayan anne veya baba ile çocuk arasındaki kişisel ilişkinin daime engellenmesidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Velayet Davası Nedir?

Velayet davası; velayet hakkını elinde bulunduran tarafın hak ve yetkilerinin sonlandırılması, çocuğun kişiliğinin ve mallarının korunması ile onun temsili konusundaki hak ve yükümlülüklerin kendisine verilmesiyle talebiyle açılan davadır.

Velayet Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

Velayet davası süresi, davanın inceleneceği ve karara bağlanacağı mahkemenin iş yüküne ve diğer faktörlere göre farklılık gösterebilir.

Avukatsız Velayet Davası Açılabilir mi?

Hak sahibi, pekala avukatsız da vekalet davası açabilir ve takip edebilir. Ancak, uygulamada birçok örnek göstermektedir ki, avukatsız takip edilen velayet davalarında hak kaybı yaşanma ihtimali kuvvetlidir. Zira, bahse konu dava, hukuk sistematiği içerisindeki yeri itibariyle teknik bir dava olup uzmanlık gerektirir.

Velayet Hakkı Nedir?

Velayet hakkı, küçükler ile bazı ergin çocukların bakımı, korunması ve yetiştirilmesi amacıyla anne ve babaya tanınan haktır.

Geçici Velayet Nedir?

Geçici velayet; boşanma davası devam ederken, çocuğun anne ya da babadan birinin korumasına ve gözetimine geçici olarak bırakılmasıdır.

Dolandırıcılık Suçu

Dolandırıcılık suçu; kişinin, hileli davranışlarda bulunmak suretiyle bir başkasını aldatıp, aldattığı kişinin veya bir başkasının zararına olarak, kendisine veya bir başkasına fayda temin etmesidir. Bu şekilde dolandırıcılık suçunu işleyen kişi hakkında, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Dolandırıcılık suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 157, 158 ve 159’uncu maddelerinde düzenleme altına alınmıştır. TCK m.157:

Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir.

Dolandırıcılık Suçu Nedir?

Dolandırıcılık suçu, hileli davranışlar sergilenerek bir kimsenin aldatılması, aldatılan kişinin veya bir başkasının zararına olarak, aldatanın veya bir başkasının yarar sağlamasıyla işlenir. Bahse konu suça ilişkin yalın bir tanımlama yapmak gerekirse; kişinin, aldatma amacıyla gerçekleştirdiği hileli hareketlerle menfaat temin etmesidir. Bahse konu suçun işlenebilmesi için mutlaka kendi yararına menfaat elde etmesi şart değildir; bir başkası yararına da menfaat temin edebilir.

İşbu suç, TCK’de malvarlığına karşı suçlar kategorisinde düzenlenmiştir. Nitelikli dolandırıcılık suçu ise suçun, ilgili başlıkta paylaşıldığı üzere nitelikli unsurlar dahilinde işlenmesidir. Suçun nitelikli halleri, TCK m.158’de hükme bağlanmıştır. Kanun’un 159’uncu maddesinde ise, hukuki bir ilişkiye dayanan alacağın tahsil edilmesi amacıyla dolandırıcılık suçunun işlenmesi düzenlenmiştir. İşbu düzenleme, suçun daha az cezayı gerektiren halidir.

Dolandırıcılık Suçunun Şartları Nelerdir?

Dolandırıcılık suçundan söz edilebilmesi, aşağıda sıralanan üç şartın varlığına bağlıdır:

1. Hileli Hareket

Fail, hileli hareketlerde bulunmalıdır. Failin sergilediği hileli hareketler, mağdurun inceleme imkanını ortadan kaldırır nitelikte olmalıdır. Failin mağdura söylediği her yalan, hileli hareket kapsamında değerlendirilmez. Bu suçtaki hileli hareket, nitelikli bir yalandır ve mağdurun yargılama yetisini ortadan kaldırır.

2. Aldatıcılık

Hileli davranışlar, mağdurun aldatılmasına hizmet etmelidir. Hileli hareketin mağduru aldatabilecek nitelikte olup olmadığı ise somut olay özelinde değerlendirilir. Bu nedenle, her bir somut olayda farklı bir hileli hareket mümkün olabilir. Hangi hareketin aldatmaya elverişli bir hareket olduğu, somut olayın özellikleri ve koşulları ile beraber mağdurun mevcut durumu dikkate alınarak tespit edilir. Dolayısıyla, bu hususta önceden bir kriter belirmemek mümkün değildir.

Aldatıcılık şartı çerçevesinde hilenin, ortalama bir insanı hataya sürükleyecek nitelikte olması şart değildir; mağduru hataya sürükleyebilecek nitelikte olması yeterlidir. Bu bakımdan, icra edilen davranışın hile teşkil edip etmediği de olaya ve muhataba göre değerlendirilmelidir.

3. Zarar

Suçtan söz edilebilmesi için suç teşkil eden fiil sonucunda bir zarar oluşmalıdır. Suçu düzenleyen madde metninde de ifade edildiği üzere fail, mağdurun veya bir başkasının zararına, kendisinin veya bir başkasının yararına haksız şekilde fayda temin etmelidir. Fiili icra eden kişi, yani failin eylemi ile mağdura verilen zarar arasında illiyet (nedensellik) bağı bulunmalıdır.

Dolandırıcılık Suçunun Unsurları Nelerdir?

Dolandırıcılık suçunun unsurlarını; fail, mağdur, suçun hukuki konusu, fiil, manevi unsur ve nitelikli unsurlar olmak üzere altı başlıkta inceleyelim:

Fail

Kanun koyucu, suçun faili açısından özel bir düzenlemede bulunmamıştır; herkes bu suçun faili olabilir. Fakat, özellikle belirtelim ki, tüzel kişiler bu suça doğrudan fail olamaz.

Mağdur

Suçun mağduru açısından da özel bir düzenleme mevcut değildir; herkes bu suçun mağduru olabilir.

Suçun Hukuki Konusu

Suçun hukuki konusu, insan iradesinin özgürlüğü ve malvarlığına ilişkin varlık ve menfaatlerdir.

Fiil

Suçun oluşması, bir kimsenin hileli davranışlarla aldatılmasına bağlıdır. Bir fiilin hile kapsamında değerlendirilebilmesi içinse kişinin iradesi sakatlanarak, bir şekilde hakikatin gizlenmesi veya farklı gösterilmesi gerekir. Bu nedenle, kişinin iradesini sakatlayan her türlü fiil hile kapsamında değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, fiilin hangi hareketle yapıldığı önem teşkil etmez. Yargıtay kararlarında, yalan söyleme fiilinin, suçun hile unsurunun gerçekleşmesi bakımından yeterli olmadığı belirtilmiştir.

Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için yalanın, muhatabın inceleme eğilimini ortadan kaldırabilecek ve doğruluğunu kabul ettirebilecek güçte olması gerekir. Yine, suçun oluşması için, hileli eylem dışında mağdurun aldatılmış olması gerekir. Mağdurun aldatılmış olmasından kasıt, mağdurun, normalde yapmayacağı bir şeyi hataya düştüğü için yapmış olmasıdır. Özetle, mağdurun aldatılıp aldatılmadığı hususu da somut olay ve mağdur özellikleri dikkate alınarak belirlenir.

Manevi Unsur

Dolandırıcılık suçu, ancak kasten işlenebilir; zira, Kanun’da taksirli şekli düzenlenmemiştir.

Nitelikli Unsurlar

Nitelikli unsurlar, suçun nitelikli halini oluşturur. Söz konusu unsurlar, “Nitelikli Dolandırıcılık Suçu” başlığı altında zikredildiği için burada değinilmemektedir.

Dolandırıcılık Suçu Cezası

Suçun basit hali için öngörülen ceza, TCK m.157’de açıkça belirtilmiştir. Buna göre; suçun, TCK m.157’de düzenlenen basit halini işleyen fail hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmedilir. İşbu suç, Kanun’da öngörülen hürriyeti bağlayıcı hapis cezası yaptırımı ve adli para cezası dikkate alındığında, sonuçları itibariyle oldukça ağır ve ciddi bir suçtur. Bu itibarla, deneyimli bir ceza hukuku avukatı yardımına başvurmak, sağlıklı ve doğru olan yaklaşımdır.

Nitelikli Dolandırıcılık Suçu

Dolandırıcılık suçunun;

• Dini inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
• Kişinin içinde bulunduğu zor şartlar veya tehlikeli durumdan istifade etmek suretiyle,
• Kişinin algılama yeteneğindeki zayıflığından faydalanmak suretiyle,
• Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının siyasi parti, dernek veya vakıf tüzel kişiliklerinin vasıta olarak kullanılması suretiyle,
• Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
• Banka veya kredi kurumlarının, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
• Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
• Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri esnasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatif faaliyeti dahilinde,
• Serbest meslek mensubu kişilerce, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
• Banka veya diğer kredi kurumları tarafından tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak amacıyla,
• Sigorta bedelinin alınması amacıyla,
• Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle, işlenmesi halinde nitelikli dolandırıcılık söz konusu olur.

Nitelikli Dolandırıcılık Suçu Cezası

Suçun, bir üst başlıkta sıralanan nitelikli unsurlar dahilinde işlenmesi halinde, faile üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmedilir. Fakat, TCK m.158/e – f – j – k – l bentlerinde belirtilen nitelikli unsurlarda hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı ise suçtan elde edilen yararın iki katından az olamaz. TCK m.157 ve 158’de düzenlenen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından beraber işlenmesi halinde, faile hükmedilecek ceza yarı oranında artırılır.

Yine TCK m.157 ve 158’de yer alan suçların, suç işlemek amacıyla oluşturulmuş bir örgütün faaliyeti kapsamında işlenmesi halinde, fail/faillere hükmedilecek ceza bir kat artırılır. Son olarak, suçun daha az cezayı gerektiren halini izah edelim: TCK m.159 uyarınca dolandırıcılık, hukuki bir ilişkiye dayanan alacağın tahsil edilmesi gayesiyle işlenirse, şikayet üzerine, fail hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmedilir.

Dolandırıcılık Suçu Etkin Pişmanlık ve Ceza İndirimi

Ceza hukukunda etkin pişmanlık; işlediği suç sebebiyle pişmanlık duyan failin, suçun etkilerini gidermeye çalışması, mesela meydana gelen zararı gidererek mağduriyeti azaltması olarak tanımlanabilir. Malvarlığına yönelik suçlardan biri olan dolandırıcılık, şartların karşılanması halinde etkin pişmanlık kurumuna başvurunun mümkün olduğu suçlardandır. Bahse konu suça ilişkin etkin pişmanlık sebebiyle uygulanacak ceza indirimini, soruşturma aşamasında gösterilen etkin pişmanlık ve kovuşturmada safhasında gösterilen etkin pişmanlık olmak üzere iki başlıkta inceleyebiliriz:

• Suça ilişkin dava açılmadan önce (soruşturma aşaması) etkin pişmanlık gösterilir ve mağdurun zararı giderilirse, fail hakkında hükmedilecek cezanın 2/3’ü kadarı indirilebilir.
• Suça dair dava açıldıktan sonra (kovuşturma aşaması) etkin pişmanlık gösterilir ve mağdurun zararı giderilirse, fail hakkında hükmedilecek cezanın 1/2’si indirilebilir.

Fail, işlediği suçtan dolayı neden olduğu zararı, suç konusu şeyi mağdura aynen iade ederek veya suç konusu şeyin bedelini ödeyerek giderebilir. Söz konusu suç sebebiyle etkin pişmanlık hükümleri çerçevesinde uygulanacak ceza indiriminden, suçu azmettiren ve suça yardım eden de faydalanabilir.

Dolandırıcılık Suçunda Cezanın Ertelenmesi, Adli Para Cezasına Çevrilmesi veya HAGB

Adli para cezası; işlediği suça karşılık hükümlüden bir miktar para alınmasını ve kanunun belirttiği yere tevdi edilmesini, ödenmemesi durumunda yine kanunda öngörülen yaptırımlara çevrilmesini belirleyen cezadır. Bu ceza, işlenen suça karşılık tek başına verilebileceği gibi, hapis cezası ile beraber de verilebilir. Basit dolandırıcılık suçu işleyen fail hakkında hükmedilen hapis cezası, belirli koşullarda adli para cezasına çevrilebilir.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB); sanık hakkında hükmedilen cezanın, belirli bir denetim süresi zarfında netice doğurmaması, bu süre zarfında belirli şartlar yerine getirildiğinde ceza kararının herhangi bir netice doğurmamak kaydıyla ortadan kaldırılması, davanın düşmesi sonucunu doğuran ceza yargılaması müessesesidir. Hem basit hem de nitelikli dolandırıcılık suçu sebebiyle hükmedilen hapis cezaları hakkında HAGB kararı verilebilir.

Cezanın ertelenmesi, fail hakkında hükmolunan hapis cezasının, ceza infaz kurumunda infaz edilmesinden koşullu olarak vazgeçilmesi, denetim süresini iyi halli geçiren sanığın cezasının infaz edilmiş sayılması sonucunu doğuran bireyselleştirme kurumudur. İşbu suçtan dolayı hükmolunan hapis cezası hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilebilir.

Dolandırıcılık Suç Duyurusu

Dolandırıcılık, takibi için şikayette bulunulması gereken suçlardan değildir. Suç, savcılık tarafından öğrenildiği anda re ‘sen soruşturulur. Suçun mağduru, savcılığa veya karakola başvurarak suç duyurusunda bulunabilir. Mağdur, suç hakkında Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunduğu takdirde suça ilişkin soruşturma başlatılır. Soruşturma aşamasının ardından, suç hakkında yeterli şüphe elde edildiği takdirde iddianame hazırlanarak kamu davası açılır.

Dolandırıcılık Suçu Şikayet, Zamanaşımı ve Uzlaştırma

Dolandırıcılık suçunun takibi, mağdur şikayetine tabi değildir. Suç, savcılık mercii tarafından öğrenildiği anda re’ sen soruşturulur. Bu nedenle, bahse konu suçun herhangi bir şikayet süresi yoktur. Savcılık, suçun işlendiği kanaatine sahipse bahse konu suç hakkında kamu davası açar. Fakat, işbu suçun en basit hali için sekiz yıllık dava zamanaşımı süresi düzenlenmiştir. Bu bakımdan, suç hakkında en geç sekiz yıl içinde şikayet hakkı kullanılarak savcılığa suç duyurusunda bulunulmalıdır.

Dolandırıcılık suçunda uzlaşma ise yalnızca suçun, TCK m.157’de düzenlenen halinde, yani suçun basit şekliyle işlenmesi durumunda mümkündür. Uzlaşma prosedürünün uygulanabileceği suçlarda ilk olarak uzlaştırma yoluna gidilmesi gerekir. Uzlaştırma prosedürü neticesinde taraflar arasında herhangi bir anlaşma sağlanmazsa soruşturma veya yargılama sürecine devam edilir.

Dolandırıcılık Suçu Şikayet Dilekçesi

TRABZON CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA

MÜŞTEKİ                       : Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adres

VEKİLİ                            : Av. Adı Soyadı, Adres

ŞÜPHELİ                        : Adı Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adres

SUÇ                                  : Dolandırıcılık (5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.157)

SUÇ TARİHİ VE YERİ : …/…/…

KONU                              : Şüpheli hakkında işlediği suç sebebiyle soruşturma başlatılması, soruşturma neticesinde kamu davası açılması istemli şikâyet dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR             : Müvekkilin ve şüphelinin kim olduğu, suçun hangi vasıta ile nasıl işlendiği, suçun müvekkili nasıl etkilediği ve nasıl bir zarara uğradığı vb. hususlar izah edilmelidir.

Suç teşkil eden olaya ilişkin delillerden bahsedilmelidir.

Dilekçe ekinde ibraz edilecek delillerin neler olduğu belirtilmelidir.

HUKUKİ SEBEPLER     : 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve ilgili her türlü yasal mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER      : İlgili her türlü yasal delil.

TALEP SONUCU             : İşbu dilekçede ifade edilen sebeplerle şüpheli hakkında soruşturma başlatılmasını, soruşturma neticesinde kamu davası açılması yönünde karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederiz.

Müşteki Vekili

Av. Adı Soyadı

İmza

Sonuç

Dolandırıcılık, hileli davranışlarda bulunmak suretiyle bir kişiyi aldatıp, aldatılan veya bir başkasının zararına olarak, aldatan veya bir başkasının fayda temin etmesiyle oluşan, malvarlığına yönelik bir suçtur. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 157 ve 158’inci maddelerinde hükme bağlanan bu suça ilişkin soruşturma ve kovuşturma sürecinde hukuki yardım almak, deneyimli bir ceza avukatı ile birlikte hareket etmek, sağlıklı ve doğru olan yaklaşımdır.

Sıkça Sorulan Sorular

• Dolandırıldım, Ne Yapmalıyım?

Dolandırıcılık suçu sebebiyle mağdur olduğunu düşünen kişiler, kendilerine en yakın Cumhuriyet Savcılığına başvurmak suretiyle suç hakkında şikayette bulunmalıdır.

• Dolandırıcılık Suçu Cezası Ne Kadar?

Dolandırıcılık suçunun failine, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

• Nitelikli Dolandırıcılık Suçu Cezası Ne Kadar?

Nitelikli dolandırıcılık suçunun failine, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına hükmedilir.