İdare Hukuku
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası neredeyse her konuda olduğu gibi kamu kurum ve kuruluşlarını da denetleyebilecek yargı organlarına sahiptir. İdare hukuku olarak da bilinen bu konu 19. yüzyılda meydana çıkmış olan ve diğer hukuk alanlarında kıyasla daha gençtir. Ülkemizde de kendisine geniş bir uygulama alanı bulup vatandaş ile kamu kurumları arasındaki dengeyi korumak amaçlanır. İdare hukuku oldukça karmaşık bir konu olmakla birlikte gerçek ve tüzel kişileri kapsamaz. Biz de bu konuyu size anlaşılır bir şekilde aktarmak ve idare hukuku hakkında merak ettiğiniz bütün sorulara cevap verebilmek için bu yazıyı oluşturduk.
İdare Hukuku Nedir?
En temel anlamı ile kamuya tanınan özgürlük ve ayrıcalıkları vatandaşlara ait olan hürriyetler ile dengelenmesi durumudur. Bir başka şekilde ifade edecek olursak idare hukuku kamu kurum ve kuruluşlarının doğru bir şekilde yönetilmesi ve oluşabilecek uyuşmazlık durumlarında temel alınacak hukuk dalıdır. Bizzat Türkiye Cumhuriyeti Anayasası dayanak alarak oluşturulan bu hukuk türü kamu kurum ve kuruluşlarının sahip oldukları otoriteyi, gücü ve ayrıcalıkları doğru bir şekilde kullanmasını amaçlar.
İdare Hukuku Ne İşe Yarar?
İdare hukuku oluşturmaktaki temel amaç kamu kurum ve kuruluşlarının çıkarlarını gözetmek ve de oluşabilecek uyuşmazlık durumlarında giderebilecek yeterliliğe sahip dayanaklar oluşturmadır. İdare hukuku bünyesinde yer alan bütün davalarda temel olarak amaçlanan şey kamu kurumlarının çıkarlarını korumak olur. Birçok alt adı bulunan idari hukuk kendisine geniş bir uygulama alanı bulur. Bu hukuk kuralları kapsamında oluşabilecek bütün davalar ise idari yargıda çözüm bulur.
İdare Hukuku Alt Dalları
Kendisine 7 farklı alt dal bulan idare hukuku kamu kurum ve kuruluşları arasında meydana gelen bütün anlaşmazlıkları çözümler. İçerisinde yer alan alt dallara yakından göz atacak olursak karşımıza aşağıdaki sonuçlar çıkar.
- Regülasyon
- İmar hukuku
- İhale hukuku
- İdari yaptırımlar
- Memur hukuku
- İdari yargılama usulü
- İdari sözleşmeler hukuku
İdare Hukuk Uygulama Alanları
Hukuk içerisinde yer alan konulara yakından göz atacak olursak öncelikle regülasyon kavramından başlamalıyız. Sizin de bilmiş olduğunuz gibi devlet içerisinde çeşitli ekonomik faaliyetleri hem devletin kendi kurumları hem de özel kuruluşlar yürütebilir. İşte bu özel kuruluşların yürütmüş olduğu faaliyetleri denetleyen ve yürütülen faaliyetlerin kamu yararına olduğundan emin olan alt dal regülasyondur. İmar hukuku ise adından da anlayabileceğiniz üzere kamu kuruluşlarından herhangi bir yapılaşması durumunda ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklar ve uyuşmazlıkları çözüme kavuşturur. İdare hukuku içerisinde yer alan ihale hukuku da aynı şekilde kamudaki ihaleleri denetleyen alt daldır. Bazı durumlarda ise meydana gelen durumları yargıya taşımak yerine idari yaptırımlar ile çözüme kavuşturmak ve hatalı olan kişilerin idare hukuk çerçevesi içerisinde ceza alması mümkündür.
Memur hukuku da kamuda devlet memuru olarak çalışan ve disiplin, ceza, özlük hakları ve nakil gibi konuları işleyen alt başlıktır. İdari yargılama usulü de idare ile bireyler arasında meydana gelen uyuşmazlıkların çözüme kavuşmasını sağlayan hukuk dalı olur. Son olarak idari sözleşmeler hukuku kamu kurum ve kuruluşlarının kalkınmayı sağlamak amacıyla çeşitli faaliyetleri girmesi sonucu oluşturdukları sözleşmelerden doğan anlaşmazlıkları, uyuşmazlıkları çözer. İdari hukuk konusunda uzman olan avukatlar kamu kurumları içerisinde meydana gelebilecek bütün anlaşmazlıkları ya da firmalar vasıtası ile oluşan uyuşmazlıkları çözüme kavuşturabilir. Buna ek olarak kamu kurum ve kuruluşları ile toplum refahını ve kalkınmasını sağlamak amacı ile yürütülen projelerde herhangi bir anlaşmazlık durumu, sorun ya da kanunsuz bir olay meydana gelirse gerekli olan danışmanlığı sizlere verebilir.
