Tazminat Davaları
Suç herhangi bir eyleme ya da işleme karşı olarak ele alınır. Neticesinde kişinin maddi ve manevi bütünlüğüne zarar verebilir. Bu gibi durumlarda tazminat davaları açılır ve zararların giderilmesi esas alınır. Zarar içerisinde olan gerçek veya tüzel kişiler:
- Malvarlıklarına gelen zararın tanzim edilmesini ister.
- Yaşanılan üzüntü ve acıya karşı da manevi olarak tanzim bekler.
Sonuç olarak hem maddi hem de manevi açıdan ayrı tazminat davalarına yer verilir. Neyse ki bu alanda uzman olan avukatlar sayesinde tanzim değerinden davalara kadar çoğu konuyu değerlendirmek sizin elinizde. Hukuk Büroları önderliğinde tazminat davalarına dair tüm merak ettiklerinize netlik kazandırmanız mümkün olacaktır.
Tazminat Davaları Açılma Nedenleri
Tazminat davaları için de belli başlı şartların belirlendiğini unutmamak gerekir. Öncelikle bu şartları öğrenmek ve uygun olanların dava yoluna başvurmaları önem arz etmektedir. Örneğin genel anlamda açılan tazminat davalarına örnek vermek gerekirse:
-Kazalar: İş kazalarına bağlı olarak açılan tazminat davaları sayıca fazla. Yine trafik kazası da bunlar arasında yerini almıştır. Örneğin araç değer kaybının giderilmesini isteyenler tazminat talebinde bulunabilir. Yine son yıllarda doktor uygulamalarından dolayı gerçekleşen zararlar tazminat ile giderilmektedir.
-Davalar: Sözleşme ihlalinden boşanmaya kadar pek çok dava örnek gösterilebilir. Suç işlenmesinden kaynaklı olarak yaşanılan maddi ile manevi tazminatlar da öne çıkmıştır. Yine son yıllarda internet üzerinde ki teklif hakkı ihlallerinin artması, beraberinde tazminat davalarına olan başvurunun artış göstermesine neden olmuştur.
Tazminat Davaları İçin Zamanaşımı
Dava açma sürelerine ve zamanaşımına ilişkin belli başlı ilkelere yer verilir. Yine tazminat davaları adına öncelikle bu ilkeler dikkate alınır ve avukatların dava sürecini yürütmeleri sağlanır. Örneğin tazminata dair dikkate alınan hususlar:
- Fiilin suç teşkil etmesi halinde ceza davasının süresi göz önünde bulundurulur.
- Haksız fiile karşı ise bu süre 2 yıl olarak ele alınır.
- Boşanmanın kesinleşmesine karşı bu gibi davalar için 1 yıllık sürece yer verilir.
Görüldüğü üzere davanın niteliğine göre süreçler farklılık göstermektedir. Mesela sözleşme ihlalleri üzerine tazminat davası açma süresi de 10 yıl olarak belirlenmiştir. Takiben trafik davalarına dair bu süre 2 yıla kadar uzatılmıştır.
Tazminat Davaları Kimler Tarafından Açılabilir?
Tazminat davaları baştan belirttiğimiz gibi maddi ile manevi zarar içerisinde olan kişiler tarafından açılabilir. Yani tazminata neden olan fiile ya da işleme maruz kalan kişiler dava açmak için avukatlara başvurabilir.
Aynı zamanda fiile karşı yaşamını yitiren kişilerin yakınlarına da hak doğmaktadır. Ölümle sonuçlanan suçlar üzerine yakınlar maddi ile manevi açıdan zarar görebilir. Ve bu zararın giderilmesi için tazminat davalarına yönelmelerine izin verilir.
Tazminat Davaları Kimlere Açılabilir?
Sadece kimin açtığını değerlendirmek hata olacaktır. Aynı şekilde kimlere karşı açıldığı da dikkate alınması gereken hususlardan bir tanesi. Yine uzman avukatlar eşliğinde bu konuya netlik kazandırmanız uzun sürmez.
Örneğin maddi zarara neden olan gerçek ya da tüzel kişilerin hepsine dava açmanıza izin verilir. Maddi zarar ölüm ya da yaralanma gibi durumlardan kaynaklı gerçekleşebilir. Takiben:
- İşlenen suça karşı manevi zararlar da boy gösterir.
- Yine manevi açıdan zararın giderilmesi için suç işleyen tarafa dava açılabilir.
Tazminat Davaları Nerede Açılır?
Tazminat davaları için yetkili mahkemelere dilekçe ibraz edilir. Bu anlamda davalının ikametgahı üzerinden işlem görülmektedir. Hem gerçek hem de tüzel kişilerin ikamet detaylarına karşı yetkili mahkemeye başvuru yapılmaktadır. Bu şekilde:
- Asliye hukuk mahkemesi üzerinden işlem görülür.
- Yerleşim yerine olan yetkili mahkemeye dilekçeler sunulur.
Yine sözleşme ihlali ya da haksız fiil gibi dava nedenleri mahkemelere dair önem arz ediyor. Örneğin haksız fiilin işlendiği yere bağlı olarak mahkemelere başvurulmaktadır. Kısacası ikametgah detayları üzerine yetkili mahkemelerin devreye girmesi ve dilekçeleri incelemesi söz konusudur.
Tazminat Davası Açma Şartları Nelerdir?
Maddi olandan ziyade manevi tazminata dair temel birkaç şartın ele alındığını unutmamak gerekir. Yine tazminata dair son derece uzman olan avukatlar bu şartları sıralamayı ihmal etmez. Böylece şartlara uygun olan vatandaşların zararlarını tanzim etmeleri mümkün hale gelir.
Örneğin manevi tazminat talebinde bulunmak isteyen kişilerin yaşamı ve sağlık hakları ele alınır. Yine vücut ile ruh bütünlüğüne gerçekleşen her türlü saldırı değerlendirilir. Son olarak yaşanılan üzüntüye ve acıya karşı hakkaniyetli bir şekilde tazminata karar verilir. Tazminat davaları adına kişilik hakları birer birer incelenir ve sonuca bağlanması esas alınır.
Manevi Tazminat Hesaplamaları Nasıl Yapılır?
Yine merak edilen hususlardan bir tanesi de tazminat hesaplamaları oluyor. Belli başlı kriterler üzerine hem maddi hem de manevi tazminat hesaplamalarına yer verilir. Örneğin manevi zararın belirlenmesi için:
- Davada ki tarafların mali durumlarına göz atılır.
- Davada k kusur oranları da belirleyici olur.
Somut fiil ya da işlemlerin tüm özellikleri dikkate alınır. Aynı zamanda bu fiil ile işlemlere karşı oluşan manevi zararlar değerlendirilir. Örneğin üzüntü ve acı gibi temel duygular göz önünde bulundurulur. Neticesinde paranın satın alma gücüne bağlı olarak tazminatın belirlenmesi sağlanır.
Maddi Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Manevi olana nazaran maddi tazminat hesaplamaları daha kolay bir şekilde yapılır. Çünkü bunun için somut durumlar göz önünde bulundurulur. Örneğin doğrudan gerçekleşen maddi zararlar üzerine tazminatın belirlenmesine özen gösterilir.
Yine tarafların kusur oranları maddi tazminata dair önemli bir yere sahip. Son olarak maluliyet tespitine geçilir. Yine maluliyet olması halinde oranlar göz önünde bulundurulur. Neticesinde kusur oranı yüksek olan tarafında tazminata hükmedilmesi sağlanır. Öyle ki taraflar üzerinden inceleme yapılır ve tazminatın kime verileceği bildirilir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Süresi
Tazminat davalarının birkaç aşamadan oluştuğu ve bu aşamalara bağlı olarak süreç değişiklik gösterebilir. Örneğin davada tanıkların dinlenmesinden maluliyet oranlarına kadar birkaç faktöre yer verilir. Takiben:
- Tarafların tüm iddiaları ayrı ayrı değerlendirilir.
- Kusur ile maddi zarar tespitinin gerçekleşmesi sağlanır.
Bu aşamalara bağlı olarak itiraz geçmekte mümkün. Yine itiraz yoluna başvurmak sürecin değişmesine neden olur. Ve tüm bu esaslar üzerine davalar ortalama 2 sene kadar sürebilir. 1 – 2 sene aralığında sonuca bağlanan tazminat davaları sayıca fazla. Bu anlamda gerçek ve tüzel kişilerin sabırlı olmaları istenir. Ve uzman avukatlar ile dava sürecini yürütmeleri beklenir.
Devlete Karşı Açılan Tazminat Davaları
Son olarak idarenin zararlarına dair tazminat davalarına göz atılabilir. Yani devletin yine işlemleri ve eylemleri üzerine kişiler zarar görebilir. Gerçek ve tüzel kişilerin bu gibi durumlarda tam yargı davasına başvurmaları esas alınır. Öyle ki idareye karşı açılan tazminat davalarına tam yargı adı verilmiştir.
Aynı zamanda idari yargı yerleri üzerinden mahkemenin görülmesi esas alınır. Bunun için sıralanan mahkemeler:
- Vergi Mahkemeleri
- İdari Mahkemeleri
Neticesinde vatandaşların idareye karşı tazminat isteminde bulunmaları esas alınır. Yine avukatlar özenle hazırlanan dilekçeleri yetkili mahkemelere sunar. Beraberinde dava dosyalarından harçlara kadar tüm hususlar ele alınır. Bu adımları takiben idareden maddi ya da manevi olarak tazminat talebinde bulunmak mümkündür.