İtirazın İptali Davası
İcra ve İflas Kanunu’nun 68.maddesine göre; takip talebine itiraz edilen alacaklı, itiraz tebliği tarihinden itibaren, 1 sene içinde mahkemeye başvurur. Böylece genel hükümler dairesinde alacak varlığını ispat ederek, itirazın iptali davası açılabilir.
İtiraz iptal davalarında çeşitli koşulların oluşması gerekir.
- Dava sonucu; borçlunun itirazının haksız olduğu yönünde olursa borçlu
- Dava takibi sırasında haksız ve kötü niyet olduğuna hüküm verilirse alacaklı
- Diğer taraf talep ederse; iki tarafın durumuna dair, dava ve hükmedilen şeyin reddine ya da verilen meblağı %20’inden az olmamak üzere, uygun miktarda tazminat ödemesine karar verilir.
Diğer davalarda olduğu gibi, davacı olan alacaklının, bu davayı açmakta, hukuki bir yarar sağlaması zorunludur.
İtirazın İptali Davası Nedir?
İtirazın iptali davası; borçlunun itiraz ederek, durdurulmuş takibin yeniden başlaması için, alacaklı tarafından, takibe itiraz eden borçluya karşı dava açılmasıdır. Eğer dava kabul edilirse, borçlunun yaptığı itiraz iptal edilir ve takip işlemleri kaldığı yerden devam eder.
İtirazın İptali Davasında Görev ve Yetki Hangi Mahkemenindir?
İtiraz iptal davasında görev yetki Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre belirlenir. Yani itiraz iptal davasının konusu olan alacağın mahiyetine bakılarak, görevli ve yetkili mahkeme belirlenir.
İtirazın İptali Davasında Zamanaşımı İşliyor mu?
Alacaklının takip talebine itiraz edilmesi; itiraz talebinin tebliği edilmesiyle birlikte 1 sene içinde mahkemeye başvurularak, genel hükümler dairesinde, alacağın olduğunu ispat ederek, İcra ve İflas Kanunu 67/1 maddesine göre itirazın iptalini isteyebilir.
Borçlunun itirazının, alacaklıya tebliğ edilmesiyle birlikte, 1 yıl içinde itiraz iptali davası açılabilir. Bu süre aslında hak düşürücü olarak verilir. Bu sürenin geçirilmesi durumunda, itiraz iptali dava açma hakkı da sona erer.
İcra İnkâr Tazminatı Nedir?
İtiraz iptal davasında; borçlunun itirazının haksız olduğu şeklinde hüküm verilirse borçlu olacaktır. Alacaklı talep ederse, davaya konu alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla, İcra ve İflas Kanunu’nun 67/2 maddesine göre icra inkâr tazminatı vermesine hüküm verilir. İcra inkâr tazminatı; borçlunun haksız olarak takibe itiraz etmesini önlemek için yapılır.
İtirazın İptali Davası Hangi Şartlar Altında Açılır?
İtiraz iptali davası için bazı koşulların oluşması gerekir. İtiraz iptal davası; belgeye bağlı olmaz ya da belgeye bağlı olsa da likid olmayan alacaklar üzerinden açılır. İcra ve İflas Kanunu’nun 68.maddesi uyarınca; bu maddede belirlenen belgelere sahip olunduğunda, itirazın kesin olarak kaldırılması için, icra mahkemesine başvurulmak istenmiyorsa alacaklı, itirazın kendisine tebliği edilmesiyle birlikte 1 yıl içinde, genel mahkemeye başvurarak, itiraz iptal davası açar.
Buna göre;
- Geçerli icra takibinin bulunuyor olması
- Borçlunun geçerli bir itirazda bulunması
- Davanın, belirlenen süreler içinde açılmış olması
- Hukuki yarar sağlanıyor olması
- Kesin hüküm ve derdestlik bulunmamalıdır.
Bunun yanında takibin geçersiz kılınacağı diğer sebeplere ilişkin bir şikâyet oluşursa; icra mahkemesi, işlemi kanuna ve olaya göre aykırılık da tespit ederse, işlemi iptal eder.
İtirazın İptali Davası; Hangi Sonuçlar Çıkar?
İtirazın iptali davası içinde iki farklı sonuç çıkar. Ya dava kabul edilecektir ya da dava reddedilecektir. Mahkeme; alacağın varlığını ve borçlunun itirazının haksız yere olduğuna inanırsa, dava kabul edilmiş sayılır ve itiraz iptali gerçekleşir.
Koşulların bulunması durumunda borçlu, icra inkâr tazminatıyla cezalandırılır. Böylece durdurulmuş olan takip kararı; mahkeme kararının icra dairesine gitmesiyle birlikte haciz işlemine de başlanabilir.
Davanın reddedilmesi durumunda; takibe konu olan alacağın olmadığı kanaati hasıl olur. Böylece itiraz iptalinin reddedilmesi kararı çıkar. Dava reddi kesinleştiğinde, davacı alacaklının bir alacağı olmadığı da kesinliğe bağlanır.
Bu durumda davacı takibine devam edemez ve başka dava açma hakkı da yoktur. Bazı durumlarda davacı, alacaklı kötü niyet tazminatı ödemesine için cezalandırılabilir.