İşten çıkarma ne yazık ki günümüzde modern yaşamın doğal bir parçası haline gelmiştir. İşten çıkarma en basit haliyle işçi ve işveren arasındaki sözleşmenin işveren tarafından sonlandırılmasıdır. İşten çıkarılan kişinin sahip olduğu yasal haklarını bilmesi ve koruması süreçte yaşanacak mağduriyeti azaltır. Bu konu İş Hukuku kapsamında incelenir. İş Kanunu kuralları ile keyfi işten çıkarmaların önlenmesi amaçlanır.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı işçinin aynı işyerinde çalışma süresine bağlı olarak, işten çıkarıldığında alabileceği tazminattır. Kıdem tazminatını yasal olarak hak edebilmek için gereken koşullar şunlardır:
- Aynı işyerinde en az 1 yıl boyunca çalışmış olmak
- İşverenin işçiyi haklı bir sebep olmadan işten çıkarmış olması
- İşçinin haklı bir sebebe dayanarak istifa etmesi
Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplamasında temel alınan parametreler işçinin en son aldığı brüt ücret ile aynı işyerinde geçirdiği toplam çalışma süresidir. İşveren işçiye çalıştığı her bir yıl için, bir aylık brüt ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür.
İhbar Tazminatı Nedir?
İşveren veya işçi, iş sözleşmesini feshetmeden önce karşı tarafa haber vermezse, ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür. İş sözleşmesi feshinden önce haber verilmesi gereken süre “fesih bildirim süresi” olarak adlandırılır. Fesih bildirim süresi her işçinin çalışma yılına bağlı olarak değişir. Fesih bildirim süresi için belirlenen yasal zaman dilimi şöyledir:
- Çalışma süresi 6 aydan az ise 2 hafta
- Çalışma süresi 6 ay ila 1.5 yıl arasında ise 4 hafta
- Çalışma süresi 1.5 yıldan fazla ise 6 hafta
- Çalışma süresi 3 yıldan fazla ise 8 hafta
Fazla Mesai Alacağı
İşten çıkarılan işçinin yukarıda belirtilen haklarının yanı sıra işverenden tahsil edebileceği diğer alacakları şunlardır:
- İşçinin geçmişte vermiş olduğu fazla mesai,
- Kullanılmayan yıllık izinler
- Diğer alacaklar
İşten Çıkarılma Süreci ve Hukuki Destek
İşten çıkarılma sürece son derece karmaşık ve hırpalayıcıdır. Bu dönemde hak kaybı ve mağduriyet yaşanmaması için konu üzerinde deneyimli bir avukattan yardım alınmalıdır. İşveren de yasal kurallara uygun işten çıkarma süreci yürütmek için bir avukatla işbirliği yapmalıdır. Böylece olası yanlış anlaşılma ve itilaflar önlenmiş olur